Tikal
Sommige plaatsen in de wereld laten een onvergetelijke indruk op je achter. Dat heb ik met de tempels in Guatemala. En hoewel ook de Maya bouwwerken in Yucatán me een jaar eerder betoverd hadden, was mijn bezoek aan Tikal minstens even magisch. Welkom in een van de grootste steden uit de klassieke periode van de Maya's; een site midden in een nationaal park in het noorden van Guatemala. Gehuld in magie, doordrenkt van geschiedenis en in harmonie met de schitterende natuur eromheen.
Reis naar Tikal
Het paradepaardje van Guatemala ligt ver weg van de hoofdstad en andere toeristische hoogtepunten. Met de auto is het een hele reis en daarom verplaatsen de meeste mensen zich per vliegtuig vanaf Guatemala City. Met een klein toestel vlieg je van Mundo Maya International Airport naar Flores. Binnenkort komt daar wellicht verandering in, want ik heb me laten vertellen dat er gestart wordt met de bouw van een nieuwe internationale luchthaven in Flores.
Het stadje ligt op de oevers van het Lago Petén Itzá, op zo'n 90 kilometer van Tikal nationaal park. Het Petenmeer is op sommige plekken 160 meter diep en er komen meer dan 100 vissoorten in voor, waaronder een endemische soort.
In het meer is een gelijknamig eilandje Flores dat een bezoek waard is. De kleurrijke huisjes brengen je meteen in een goede mood. Vanaf ons hotel Casona del Lago konden we over de brug naar het eiland wandelen, maar er zijn ook accommodaties op het eiland.
Vroeg in de ochtend werden we opgehaald voor de rit naar Tikal. Reis je op eigen houtje, dan is het verstandig om een georganiseerde tour te boeken vanaf Flores, van te voren te boeken via Get Your Guide.
Tips voor groepsreizen
Tikal Tours
De route van Flores naar Tikal voert over relatief rustige wegen, door een groen landschap. Onderweg goed opletten om een jaguar te spotten of een pauwkalkoen de weg over te zien steken. Althans als er al daglicht is, anders zal je je geluk later op de dag moeten beproeven.
De entree van het tempelcomplex is minder groots opgezet dan bijvoorbeeld in Chichén Itzá in Mexico, maar is wel vergelijkbaar met Palenque of Calakmul. Toch verwacht ik dat het in de komende jaren nog fors uitgebreid zal worden, zeker als er inderdaad een grotere luchthaven komt.
Een van de dingen die het hardst binnenkomt, is het geluid van brulapen als je de vroege ochtend tour doet. Je gaat dan voor zonsopgang het park in, luistert naar de apen in het donker en je ziet en hoort de jungle ontwaken; cicaden en vogels openen het concert, terwijl de toppen van de piramides zich aftekenen boven de boomtoppen van de dichte jungle.
Als je graag vroeg aanwezig bent om niks van dit schouwspel te missen, kan je ook overnachten in het hotel dat zich in het Tikal Nationaal Park bevindt - Jungle Lodge - om je slaapuren zoveel mogelijk te verlengen. Het hotel is mooi, de kamers zijn super comfortabel en de service en het eten zijn uitstekend. Het biedt privékamers en gedeelde kamers. Interessant feitje: dit hotel huisvestte ooit de ontdekkingsreizigers die Tikal hebben opgegraven. Een slaapplek met een verhaal!
Bezienswaardigheden in Tikal
Tikal werd bewoond van 600 B.C. tot 900 na Chr. Het bestaan ervan, wat wel bekend was bij de inwoners van de regio, werd officieel gemeld in 1848. Het werd uitgeroepen tot nationaal park in 1955 en tot UNESCO-werelderfgoed in 1979. Tikal verscheen ook in de eerste Star Wars-film in 1977. Mijn zoon zou me niet vergeven als ik dit niet toevoeg.
1. Tempels
Tikal was een van de machtigste steden van het Maya-rijk. Een bruisende metropool met een stedelijke omgeving met wegen, geplaveide pleinen, belangrijke piramides, tempels en paleizen, evenals duizenden huizen om mensen te huisvesten. Recente studies met lasertechnologie, waar ik later nog op terugkom, onthulden dat de site zeer goed verbonden was met naburige steden en het een uitgebreid wateropvangsysteem had.
De Maya-beschaving had grote astronomische, wiskundige en agrarische kennis in pacht. De Maya's ontwierpen een kalender van 365 dagen, gebruikten 0 in hun wiskundige berekeningen en creëerden een waterfiltratiesysteem bijna tweeduizend jaar voordat soortgelijke systemen in Europa werden gebruikt.
Meer dan 80% van de nu bekende structuren ligt nog onder de grond. Dat wil men ook zo houden, om de gebouwen beter te behouden. Maar weten hoeveel er nog te ontdekken valt, maakt een bezoek aan Tikal nog spannender.
Individuele reizen
Het gebied is onderverdeeld in verscheidene architectonische groepen.
Centraal staat het Grote Plein, met de twee bekende tempels. Temple II wordt ook wel de Temple of the Masks genoemd, naar de enorme maskers op het bovenste platform. Deze structuur werd gebouwd door Jasaw Chan K' en deed dienst als een monument voor de doden, dat waarschijnlijk aan zijn vrouw was gewijd.
Temple III staat ook bekend als de Temple of the Jaguar Priest en is met zijn 55 meter hoogte de hoogste structuur van Tikal. Dit is het bouwwerk dat je op vrijwel alle afbeeldingen ziet.
Mundo Perdido, of de "Verloren Wereld", is een intrigerend en iconisch deel van de oude stad. Dit complex dateert uit de klassieke periode van de Maya-beschaving, en omvat 38 structuren verspreid over 60.000 m². Mundo Perdido is uniek en verschilt van andere delen van Tikal. Het omvat meerdere pleinen en tempels. Dit deel had een belangrijke rol in de religieuze, ceremoniële, astronomische en politieke activiteiten.
De Great Pyramid is 30 meter hoog en is de belangrijkste tempel van de Verloren Wereld. Trappen aan vier kanten voeren naar de top, waar men vroeger de sterren observeerde.
Siete Templos, het Plein van de Zeven Tempels omvat pleinen waar men naar alle waarschijnlijkheid balspelen hield.
Dan is er nog een Noord- en een Zuid-Akropolis en een Centrale Akropolis en nog meerdere tempelcomplexen die gegroepeerd staan als Groep G, H, Q en R. Je kunt er boeken over schrijven.
2. Natuur in Tikal Nationaal Park
De geschiedkundige gebouwen zijn niet het enige wat er te zien is in Tikal. De natuur zou voor mij al reden genoeg zijn om een bezoek aan de regio aan te bevelen. Tijdens een wandeling langs de verschillende structuren valt er van alles te zien tussen de struiken en bomen. Ogen goed openhouden dus!
In de bomen slingeren spider monkeys (toepasselijk in het Nederlands vertaald als slingerapen) van tak naar tak. Ze gebruiken hun staart echt als een extra arm. Minder energiek zijn meestal de brulapen, die hoog in de boom hangen op dikke takken.
Jaguar, poema, ocelot, jaguarundi en de tapir, ze komen er allemaal voor. Meer dan 100 reptielen, waaronder de bedreigde Centraal-Amerikaanse rivierschildpad, Morelet's krokodil en 38 slangensoorten. Het gebied staat ook bekend om de vele soorten vaatplanten, bromelia's en andere planten.
3. Vogels in Tikal
Pak de verrekijker maar in, want de weelderige groene bossen van Tikal Nationaal Park herbergen ruim 330 vogelsoorten. De nationale vogel van het land, en tevens een van de mooiste vogels op onze planeet wat mij betreft, is de quetzal. Deze komt hier wel voor, maar je hebt meer kans op andere plaatsen, zoals natuurreservaat Biotopo Mario Dary Rivera ten noorden van Guatemala City, Mirador Rey Tepepul reservaat bij Lake Atitlán en Refugio del Quetzal bij San Marcos.
Zijn kleinere neefje, de trogon, liet zich wel aan ons zien. Net als enkele spechten, tanagers, een nachtzwaluw en de bonte zanger, de zebra onder de vogels. Er wordt veel gedaan om vogels te beschermen. Zo is er een bord aanwezig met informatie over het behoud van de bonte slechtvalk, die ik in de omgeving van dit hutje tussen de boomkruinen kon waarnemen. Zie foto bovenaan in de slider (niet heel goed zichtbaar).
Tikal en de Maya Tempels in Guatemala bezoeken
Als ik een plaats zou moeten noemen die Guatemala definitief identificeert, zou het Tikal zijn. Het omvat alles wat het land te bieden heeft: natuur, cultuur en avontuur. Het is een natuurreservaat in het hart van de Maya-wereld. Je hebt hier werkelijk het gevoel een oude, verloren stad midden in de jungle te ontdekken. Het is een symbool van de Guatemalteekse identiteit.
Het is een haast magische omgeving. Tikal wordt ook nog door de huidige Maya's beschouwd als een heilige plaats, waar ze op speciale data ceremonies en rituelen uitvoeren. In het hele land zijn er vandaag de dag zelfs nog 3.288 heilige plaatsen, die officieel door de overheid zijn erkend. 469 van deze spirituele plekken bevinden zich in het departement Petén, in het noorden van het land.
Tikal omvat, in tegenstelling tot wat sommigen denken, niet de hoogste tempels van het land, dat zijn de tempels van El Mirador in het Noorden. Merkwaardig genoeg zijn deze van een eerdere periode. De archeologische plaats van El Mirador is echter moeilijk toegankelijk; ze is alleen bereikbaar per helikopter of met een meerdaagse trektocht door de jungle.
Deel op PinterestInteressant om te weten. Sinds enkele jaren worden innovatieve lasertechnologieën ingezet om meer te weten over de nog bedolven bouwwerken. In 2018 vonden archeologen in het noordelijke deel van het land ca. 60.000 bouwwerken die nog niet eerder waren gedocumenteerd.
Tezamen beslaan deze nog bedolven ruïnes 2100 km² van het Maya-biosfeerreservaat in de Peténregio. Op basis van deze ontdekkingen denkt men dat er gedurende de beschavingsperiode 7-11 miljoen Maya's in het noorden van Guatemala leefden, wat veel meer is dan aanvankelijk werd gedacht. Het onderzoek onthulde ook dat Tikal veel groter was dan voorheen werd aangenomen.
Een bezoek aan Tikal voelt als een ontdekkingsreis, of een tijdreis. Het is een van die plaatsen waar je minstens één keer in je leven naartoe moet. Niets wat ik je vertel zal de echte ervaring vervangen.
Tip: Maya Museum in Guatemala City
Wil je de tempels in volle glorie ervaren, dan is meer kennis over de archelogische vondsten een must. De beste plek om alles te weten te komen over de Maya's, is het Museo Nacional de Arte Maya in Guatemala City. Het hypermoderne museum geeft op een prachtige en ludieke manier alles weer. Het is een van de mooiste musea die ik ooit bezocht.
Mijn reis werd mede mogelijk gemaakt door CATA Centro America en Travelproof. Lees ook meer over de natuur in Guatemala op onze algemene pagina.
