Bizons in Roemenië
Het afgelopen decennium is in het westen van Roemenië door WeWilder keihard gewerkt aan de herintroductie van de Europese bizon, ook wel wisent genoemd. Dit imponerende dier heeft niet alleen een fantastische aanblik, het is een sleutelfiguur in het behoud van natuur en biodiversiteit. Inmiddels gaat het erg goed met de bizonpopulatie en leven er meer dan 180 wisenten in de Zuidelijke Karpaten. Ook jij kan onder leiding van een ranger op zoek gaan naar de imposante Europese bizon!
Herintroductie van Europese bizons in Roemenië
Laten we je eerst meenemen in de geschiedenis van de wisent in Roemenië.
Hoewel de Europese bizon ooit in het overgrote deel van Europa te vinden was, is het dier in de 18e eeuw in veel landen verdwenen, zo ook in Roemenië. De mens maakte zichzelf tot de natuurlijke vijand. Een vijand die de bizon tot dan toe nauwelijks had gehad. Veel dieren werden door jagers en stropers gedood en het leefgebied werd hen ontnomen. En dat terwijl de wisent een zeer belangrijke rol speelt in de natuur.
De rol van bizons in de Karpaten
De Karpaten staan bekend om het uitgestrekte gebergte en de onaangetaste natuur. De biodiversiteit is hier ongekend hoog. Dit komt onder andere door het mozaïek van bossen en graslanden. In de bossen zijn tot wel twintig verschillende boomsoorten te vinden. In de graslanden zijn tot wel honderd verschillende bloemen en kruiden per vierkante meter te vinden. De wisent speelt een sleutelrol in het behoud van dit mozaïek. Als de graslanden niet begraasd worden, zal het over de tijd dichtgroeien en zal de natuur evolueren tot één groot homogeen bos.
WeWilder
Toen Rewilding Europe en het Wereld Natuur Fonds in 2012 met het idee kwamen om de Europese bizon te herintroduceren in Roemenië, leek het een erg ambitieus idee. Toch kreeg de samenwerking WeWilder het voor elkaar om de eerste 17 bizons nog geen twee jaar later uit te zetten in de Karpaten.
Een fantastische eerste stap, maar ook een nachtmerrie voor elke populatiegeneticus. De genetische poel is met 17 individuen heel erg klein. Het gevaar van inteelt ligt op de loer. Praktisch betekent dit dat binnen een aantal jaren de populatie zal bestaan uit nieuwe bizons die allemaal broertjes, zusjes, neefjes en nichtjes van elkaar zijn. Als die met elkaar de volgende generatie moeten vormen is de kans op genetische afwijkingen aanzienlijk. De geschiedenis leert ons dat dit uiteindelijk kan resulteren in niet-levensvatbare of onvruchtbare nakomelingen en daarmee tot het uitsterven van een populatie.
Om dit doemscenario te voorkomen worden er met regelmaat nieuwe bizons geïntroduceerd. Deze bizons komen uit verschillende Europese fokprogramma's. Van deze wisenten zijn de ouders en voorouders bekend. Voor de introductie van nieuwe bizons wordt gezocht naar jonge dieren die geen familie zijn van de huidige populatie. Om een gezonde genetische poel te garanderen is recent ook een project van start gegaan. Hierin zal de genetische variatie binnen de populaties in detail gemonitord worden.
Sinds het begin van het project is er samen met de lokale bevolking alles aan gedaan om de herintroductie tot een succes te maken. En een succes is het zeker geworden! In tien jaar tijd is de populatie vertienvoudigd, en leven er ruim 180 individuen in een gebied van 60.000 ha.
De wisent in het Tarcu gebergte
Toen het plan werd opgezet om de Europese bizon te herintroduceren in Roemenië werd er gezocht naar de beste plek om dit te doen. Het Tarcu gebergte, gelegen in de Zuidelijke Karpaten, kwam als meest geschikte regio uit de test. De regio bevat vijf nationale parken, waarvan vier direct aan elkaar grenzen. Hoewel de bizons nu nog maar gebruik maken van 60.000 ha aan beschermd leefgebied, is er nog eens 100.000 ha aan aaneengesloten beschermd gebied beschikbaar. Ruimte genoeg om de groei van de bizonkuddes nog een hele tijd door te kunnen zetten.
WeWilder campus - excursies
Het WeWilder hoofdkwartier bevindt zich aan de rand van het Tarcu gebergte, bij het dorpje Armenis. De campus ligt op de zuidkant van een hoge heuvel. Op de campus worden onder andere administratieve zaken geregeld en samenwerkingen met de lokale bevolking opgezet. Sinds kort worden hier ook gasten ontvangen. Verspreid over de heuvel zijn drie hutjes neergezet waar gasten hun eigen onderkomen hebben.
Dit neemt niet weg dat de deuren van de WeWilder huiskamer altijd open staan. Er is altijd wel iemand in voor wat gezelligheid of een goed gesprek, onder het genot van een bakje koffie of een zelfgetapt lokaal biertje.
Op de campus zet een lokale kok driemaal daags een heerlijk buffet klaar. Een extra bijzondere maaltijd is de ‘fine dining experience’, een zes-gangen diner volledig opgemaakt uit lokale producten. Samen vormen de zes gerechtjes een tour door het Tarcu gebergte. Een heerlijk ontspannen avond voor elke fijnproever.
Bij de WeWilder campus kun je meegaan op diverse excursies:
1. Tweedaagse trip op zoek naar de bizons
WeWilder biedt de mogelijkheid om onder leiding van hun zeer ervaren rangers de bossen in te gaan, op zoek naar de bizons. Deze rangers hebben het afgelopen decennium zelf keihard gewerkt aan de herintroductie van de wisent en kennen de dieren als geen ander. Geen spoor van de dieren blijft bij hen onopgemerkt. Een modderige pootafdruk, een paar haren aan een afgeknapte tak of een verse bizonvlaai geeft de rangers genoeg om een idee te krijgen van waar in het uitgestrekte gebied de bizons zich bevinden.
Bij aardig weer wordt er op deze tweedaagse excursie overnacht in de boomgaard van één van de rangers. Deze pruimengaard ligt diep verscholen in het Tarcu gebergte en is de perfecte uitvalsbasis om rond zonsondergang of zonsopkomst het bos door te trekken op zoek naar wilde dieren. Er wordt hier tevens voorzien in versbereide maaltijden, een knisperend kampvuur en een bijpassend drankje. Voor de nacht staan er tenten met veldbedden verspreid door de boomgaard.
2. Sporen zoeken als een ervaren ranger
Het zoeken en volgen van sporen is een vak apart. Om de kneepjes van het vak te leren biedt WeWilder een workshop spoorzoeken. Op een landweg in de buurt van de campus wordt door de experts een aantal sporen gemarkeerd. Vervolgens is het aan jou en je team om uit te vogelen van welk dier het spoor afkomstig is. Wanneer je er op gaat letten zie je opeens overal sporen van wilde dieren!
3. Ontdek Armenis met een excursie
Naast de tweedaagse bizonexcursie door de bossen van het Tarcu gebergte en de workshop spoorzoeken, biedt WeWilder nog meer excursies aan. Zo kan je samen met een ervaren ranger de omgeving te paard verkennen. Voor wie zich meer thuis voelt op een fiets, is het ook mogelijk om er per elektrische mountainbike op uit te trekken.
Ook heeft WeWilder een aantal projecten lopen met de lokale bevolking. Diverse boeren en boerinnen heten je van harte welkom op hun boerderij. Hier laten ze je met trots zien hoe ze hun kleine boerderij met schapen, koeien, varkens en kippen op geheel authentieke wijze draaiende houden. Daarnaast maken ze nog hun eigen kaas, stoken ze hun eigen rakija, en bakken ze hun eigen brood. Een hele ervaring!
Goed om te weten, de winst die WeWilder maakt met ecotoerisme komt ten goede aan natuurherstelprojecten.
Naturescanner Arno bezocht de WeWilder campus op uitnodiging van het Wereld Natuur Fonds en WeWilder. Hij mocht twee dagen mee op bizonzoektocht en deed mee aan bovengenoemde excursies. Meer weten over WeWilder en de mogelijkheden om deze ervaringen zelf op te doen, kijk op WeWilder.com. Meer weten over het werk van het WNF in Europa check deze pagina van het WWF.
