Winter in Friesland
Wil jij er even tussenuit deze winter? Friesland is dé provincie om te ontsnappen aan de dagelijkse sleur. In de wintermaanden is het er heerlijk rustig en kun je lekker bijtanken of juist op zoek naar avontuur. Even goed voor jezelf zorgen en de batterij weer helemaal opladen. Dat gaat ook heel goed dicht bij huis.
Wellness, Friesland style
In Friesland doen ze het nét even anders. Friesen staan bekend als de gelukkigste inwoners van Nederland, en dat is niet voor niets! Ze zijn veel buiten en trekken zich niet veel aan van een buitje of een snijdend koude wind. En ze staan lekker vrij en eigenzinnig in het leven.
Als liefhebber van natuur en cultuur kun je hier je hart ophalen en dat gaat ook prima in de winter. Geniet van de rust in de Friese natuur en bewonder de mooie landschappen, waar flora en fauna overwinteren. Overnachten doe je op rustige plekken in de natuur, bij bijzondere accommodaties zoals Pean-buiten. Op een afgelegen plekje in het hart van Friesland vind je hier lodges aan het water en een drijvende sauna om in op te warmen na een lange dag in de Friese natuur!
Kom deze winter ook even leven als een Fries! Maak je spirit winterklaar; heerlijk uitwaaien tijdens het wadlopen om vervolgens weer op te warmen met een dampende kom snert. Maak je hoofd leeg tijdens een wandeling in de Friese wildernis en spot je favoriete vogel. Of kies voor meer avontuur en klim tot grote hoogte om vervolgens te abseilen. Van die gezonde spanning krijg je het ook lekker warm!
Wintertips voor de natuurliefhebber
De noordelijke provincie is ideaal om er ook in de winter lekker tussenuit te gaan. Even een verandering van omgeving, op zoek naar avontuur en je brein weer prikkelen met iets nieuws. Wat is er allemaal te doen?
Kom na een lange dag buiten lekker opwarmen in de moderne waterlodges van Pean-buiten en reserveer de drijvende sauna.
1. Outdoor-activiteiten in Appelscha
Het dorp Appelscha, aan de rand van het Drents-Friese Wold, is een walhalla voor de liefhebbers van spannende outdoor-activiteiten. Ook in de winter kun je hier lekker actief zijn. Wij probeerden enkele activiteiten uit:
- Abseilen van de Bosbergtoren
De Bosbergtoren is het hoogste punt van Friesland. Bijzonder: het ontwerp van de toren is gebaseerd op een gigantische dennenstam en is gebouwd op de wortels van een oer-eik. Vanaf de verschillende uitkijkplatforms (die lijken op de 'takken' aan de dennenstam) heb je een geweldig uitzicht over de dichte bossen en kun je op heldere dagen zelfs Leeuwarden, Groningen en Coevorden zien.
Vind je de glazen bodems van de platforms al spannend om op te staan? Een echte adrenaline-kick krijg je als je kiest om niet met de trap, maar abseilend naar beneden te gaan. En dat is dan ook precies wat we hebben gedaan!
Onderaan de toren krijg je al een duidelijke uitleg. Je trekt een klimtuigje ('broekje') aan en gaat even oefenen met het touw vasthouden en laten vieren. Na het beklimmen van de toren en het genieten van het uitzicht, begint de spanning echt op te lopen. Je wordt goed gezekerd door de instructeur. Dan komt het moment om op de rand te gaan staan, met je rug naar buiten toe. Het is de bedoeling dat je achterover gaat leunen, zodat je in het tuig komt te hangen en je je voeten tegen de toren aan kunt zetten. En dat voelt best onnatuurlijk met die diepte achter je!
Heb je dit moment overwonnen, dan is het alleen nog maar genieten geblazen. Want relatief eenvoudig kun je nu het touw wat laten vieren en naar beneden lopen tegen de toren aan. En als je durft, kijk je even naar beneden om te zien dat 33 meter best hoog is... Voor je het weet, sta je alweer stabiel met beide voeten op de grond. En maakt een euforisch gevoel zich van je meester. Je hebt het maar mooi gedaan!
- Op pad met de e-chopper
Wil je eens een andere beleving dan een wandeling of fietstocht? Huur dan een e-chopper. Op dit elektrische voertuig ervaar je echt het biker-gevoel, maar dan op een stille én milieuvriendelijke manier. Je rijdt er zó op weg, want de bediening is eenvoudig en met een snelheid van maximaal 30 km/uur heb je ook nog tijd om lekker om je heen te kijken. Wij maakten een mooie tocht door het Drents-Friese Wold. Via fietsknooppunten is er een prachtige route uitgezet van ongeveer twee uur en hiermee kom je langs alle highlights.
Je mag met de e-chopper ook rijden op alle fietspaden. Via een prachtig stuk bos, slinger je daarna over de fietspaden door het Aekingerzand, een uitgestrekt gebied met zandverstuivingen en vennetjes. Maak een stop halverwege de route in de Kale Duinen, beklim de uitkijktoren en geniet van het uitzicht over het stuifzandgebied. Vervolg je weg en geniet van de rust van de Drents-Friese natuur.
2. Wadlopen bij Paesens-Moddergat
Wil je het Waddengebied op en top beleven? En heerlijk uitwaaien? Maak dan een wadloop-tocht. Dit kan het hele jaar door bij de vissersdorpen Paesens-Moddergat in de kop van Friesland.
Harm Jan ziet eruit zoals je zou verwachten van een wadloopgids. Woeste baard en haren, korte broek (ook al is het fris) en benen die allang niet meer schoon zijn aan het einde van de dag. Ooit had hij een kantoorbaan, maar veel gelukkiger wordt hij ervan om op het wad te lopen. En sinds hij aan de Waddenzee woont, maakt hij elke dag weer andere mensen hier ook enthousiast voor.
Als we aankomen, is Harm Jan een beetje in paniek. Hij vindt dat we aan de late kant zijn. Het begint alweer vloed te worden! Snel kleden we ons om en grijpen we een paar oude gymschoenen, waarvan tientallen paren zijn uitgestald voor gebruik. We klimmen de dijk over en hebben meteen een prachtig uitzicht over de Waddenkust en velden vol met rotganzen. Bij een rij verweerde houten palen, die al 150 jaar oud schijnen te zijn, stappen we het wad op. Al gauw blijkt dat de oude schoenen geen overbodige luxe zijn. We lopen enkeldiep door het slik en je kunt maar beter de pas erin houden om niet vast te komen zitten. Een stuk verder is het slik minder diep en kunnen we het wat rustiger aandoen.
Het is enorm genieten van de verre uitzichten, de weerspiegeling van de wolken op het wad, de ondergaande zon en de vele vogels. We zien onderweg veel oesterschelpen en krabbetjes liggen en komen langs mosselbanken. Op een natuurlijke manier hebben zich watergeulen gevormd vanaf de Waddenzee. Bijzonder is de vloedlijn. Waar je normaal gesproken een branding hebt, kabbelt de zee hier rustig steeds een stukje verder het wad op. Het wordt vloed, maar hard gaat het niet. We blijven voorlopig nog droog, nou ja, behalve onze voeten dan...
Wil je ontdekken op welke plekken je nog meer kunt wadlopen? Bekijk dan de pagina over wadlopen door mijn collega Manou.
3. Activiteiten in het donker
In de winter zijn de dagen kort en heb je de donkerste nachten! Maak je een wintertripje naar Friesland, dan is het natuurlijk ook leuk als je 's avonds nog lekker actief kunt zijn. De volgende twee activiteiten in de duisternis kunnen wij van harte aanbevelen.
- Dark Sky Park Lauwersmeer
Het Lauwersmeergebied is een van de twee Dark Sky Parken in ons land. Op deze plek ervaar je nog echte duisternis, met zo min mogelijk kunstmatig licht. En dat kun je ervaren tijdens een uitgezette wandeling in het donker, die is gemarkeerd met glow in the dark-paaltjes.
Vanaf het Activiteitencentrum Lauwersnest begint de route op een betonnen fietspad. Deze is licht van kleur, dus het pad is prima te vervolgen. Na een stukje verlaat je echter dit pad en wandel je een bospad in. Het wordt nu al lastiger om het pad te kunnen onderscheiden. Maar, hoe langer je in het donker bent, hoe meer je ogen gewend raken aan de duisternis. Het is dan ook aan te raden niet tussendoor een zaklampje aan te doen, want dan moeten je ogen weer opnieuw wennen aan de donkerte.
Je kunt deze wandeling zelfstanding ondernemen, maar nog interessanter is het om de Dark Sky Wandeling te doen samen met boswachter Jaap Kloosterhuis. Hij heeft zich, samen met zijn collega's, hard gemaakt om het Lauwersmeergebied zo donker mogelijk te maken én te houden. Hij maakt de bezoekers bewust van de schadelijkheid van lichtvervuiling voor bijvoorbeeld vogels en insecten. Mijn collega Manou ging eerder ook met boswachter Jaap op stap. Lees meer over haar bezoek aan het Dark Sky Park Lauwersmeer.
- Sloepvaren in het donker
In het Nationaal Park de Alde Feanen kun je in de duisternis een vaartocht maken met een schipper. In zijn sloep neemt hij je twee uur lang mee het water op. Is het helder weer, dan zie je talloze sterren. En tijdens onze vaart zagen we zelfs Jupiter, Mars én een vallende ster. Schipper Ulbe zit vol (spook)verhalen: leer je graag meer over de natuur in het gebied? Bij hem ben je aan het juiste adres, want hij is geboren én getogen in het gebied.
Als je denkt dat het koud is om te varen bij nacht, dan kunnen wij je geruststellen. In de sloep liggen heerlijke dekentjes. En ben je na twee uur toch wat afgekoeld, warm je dan op met een heerlijk glaasje Beerenburg.
4. Varen op de Friese Meren
Het watersportseizoen in het Waterland van Friesland wordt steeds langer. In de winter kun je gewoon doorvaren! Steeds meer bruggen en sluizen worden jaarrond bediend. Andere kun je vanaf 1 november op afroep openen via de Watersport app van Provincie Fryslân. De Friese Meren zijn het hele jaar door een fijne vakantiebestemming, en zeker ook in de winter!
Huur eens een motorboot, bijvoorbeeld aan het Sneekermeer in het dorpje Terherne (bekend van De Kameleon). In de winter is er steeds meer aanbod en de verhuurders zorgen ervoor dat je goed voorbereid het water op gaat. Ook de meeste voorzieningen blijven beschikbaar, zoals brandstof, elektriciteit, het vullen van drinkwater of legen van de vuilwatertank.
Juist in dit seizoen is het niet druk met scheepvaart. Ideaal voor rustzoekers! Onderweg geniet je van de stilte en bij de jachthavens hoef je niet om een plekje te vechten. Of kies voor een unieke aanlegplek middenin de natuur.
5. Sneeuw en ijs in Friesland
We kennen hem allemaal wel, de slogan "It Giet Oan" om te melden dat de elfstedentocht door zou gaan. Natuurlijk hopen we allemaal op een dikke laag ijs in de winter. Hoe heerlijk is het om te schaatsen over de Friese wateren? Niks zo leuk als schaatsen op natuurijs!
It Giet Oan
Schaatsen is heel gaaf, maar ook simpelweg genieten van een mooi wit sneeuwlandschap, met lachende kinderen op de slee en doorgewinterde Friezen met een dikke muts op, besneeuwde molenwieken en kruiend ijs op het IJsselmeer of de Waddenzee. Laten we hopen dat we dit weer mogen beleven deze winter.
Cultuurtips in de winter
Ook als cultuurliefhebber kun je op ontdekkingstocht deze winter in de culturele schatkamer van Friesland. Je hebt een ruime keuze aan musea over de rijke geschiedenis, zoals het Fries Museum in Leeuwarden met een vaste collectie en wisselende tentoonstellingen. Het voordeel is dat je hier nooit in de rij hoeft te staan, zoals in grotere musea elders in het land.
Hou je van moderne en hedendaagse kunst, bezoek dan Museum Belvédère en het omliggende landgoedpark Oranjewoud in Heerenveen. Combineer kunst en cultuur, even je hersenen prikkelen en daarna ontspannen tijdens een wandeling.
Naast musea is een bezoekje aan een van de historische Friese steden ook een aanrader. De hoofdstad Leeuwarden, maar ook bijvoorbeeld Sneek en Franeker zijn zeker de moeite waard met hun smalle straatjes en fraaie grachtenpaden met elk hun eigen verhaal.
Overnachten in de winter
Na een dag vol ontdekkingen op het gebied van natuur en cultuur is het fijn om te overnachten op een karaktervolle plek. Kies uit een fijn boutique hotel in een historisch pand in een van de steden. Of hou het buitengevoel nog even vast in een knusse Bed & Breakfast, in het Fries Bêd & Brochje, op het platteland.
Geniet van de gastvrijheid, warme sfeer en een ontbijt met Friese streekproducten. Vraag de locals om advies waar je lekker kunt eten, want daar weten ze wel raad mee! En bekijk onze overnachtingstips voor een fijn verblijf tijdens de winter in Friesland.
Wij bezochten Friesland op uitnodiging van Visit Friesland. Als Naturescanners delen wij graag onze tips en enthousiasme over deze provincie in de winter.
