Dark Sky Park Lauwersmeer
Echte duisternis in Nederland, is dat nog te vinden? Ja! Aan de Waddenkust, een van de dunst bevolkte regio’s van Nederland met weinig kunstlicht, vind je Nationaal Park Lauwersmeer. In 2016 uitgeroepen tot Dark Sky Park! Hier ervaar je nog wat echte donkerte is en zie je sterren die je vanuit je eigen tuin niet meer ziet vanwege lichtvervuiling. Een bezoek aan Dark Sky Park Lauwersmeer is dan ook echt een unieke ervaring in eigen land!
Waarom Dark Sky Park Lauwersmeer?
Dat we in ons land twee Dark Sky Parken hebben (de andere is de Boschplaat op Terschelling) is best bijzonder, want Nederland is een van de meest licht vervuilde landen ter wereld. En die lichtvervuiling is nou juist de reden dat boswachter Jaap Kloosterhuis met collega's heeft gestreden om van Lauwersmeer een Dark Sky Park te maken. Jaap wil mensen laten ervaren hoe het is om in het pikkedonker te wandelen, met enkel het licht van de maan en de sterren.
Op die manier wil hij mensen bewust maken van de enorme lichtvervuiling die je in het grootste deel van Nederland ervaart. En de problematische gevolgen die dit licht heeft voor mens en dier. Vogels oriënteren zich op licht en kunnen volledig gedesoriënteerd raken van felle lichtbronnen. Denk bijvoorbeeld aan olieplatformen in zee. Vogels gaan hier eindeloos rondjes omheen cirkelen tot ze er letterlijk bij neer vallen.
Om aan het Dark Sky predicaat te voldoen moet er in een gebied aantoonbaar weinig lichtvervuiling zijn, de duisternis onderhouden worden en moeten bezoekers welkom zijn om het gebied 's nachts te bezoeken. Aan dit alles voldoet NP Lauwersmeer. Voor Nederlandse begrippen is het Lauwersmeergebied écht donker. Wel zie je in de verte het licht van bijvoorbeeld Eemshaven. In het Dark Sky Park zijn ze druk bezig om zoveel mogelijk overbodig kunstlicht in de regio te dimmen, zodat de duisternis de duisternis blijft. Zo hebben ze pas geleden nog succes geboekt door de lichtvervuiling bij de lokale kazerne significant in te perken.
Dark Sky Park Lauwersmeer bezoeken
In Lauwersmeer ben je dag en nacht welkom om te genieten van de natuur. Kom je voor de sterren, dan is het leuk om één van twee speciale hemelplatforms op te zoeken; uitkijktorens met uitklapbare hoofdsteunen waardoor je de sterrenhemel bewondert zonder nekpijn te krijgen. Bezoek hemelplatform Achter de Zwarten of hemelplatform Vlinderbalg en neem de tijd om te wennen aan het donker. Tijdens het sterren kijken hoor je op de achtergrond de dierengeluiden van het park. Want als je denkt dat het hier dan muisstil is, heb je het goed mis. Veel dieren komen juist 's nachts tevoorschijn.
De nieuwe Dark Sky wandelroute is gaaf om zelf na zonsondergang te wandelen. Hij start en eindigt bij Activiteitencentrum Lauwersnest. Wandel de route eerst overdag en scan de QR-codes op de informatieborden om alles te weten te komen over het gebied. Wanneer je dan in het donker terugkomt ervaar je de route totaal anders. Letterlijk een verschil van dag en nacht! In het bos zijn glow in the dark paaltjes naast het pad geplaatst zodat je wel een beetje oriëntatie hebt onderweg. Ook bijzonder is het donkerste fietspad van Nederland in de Kollumerwaard. Het begint aan de Kwelderweg en eindigt bij de Hooge Zuidwal.
Handig voor jouw bezoek: de nachtkaart van Lauwersmeer met mooie sterrenhemelspots, uitkijktorens, parkeerplaatsen en de Dark Sky wandelroute.
Excursies
Op eigen houtje ontdek je al veel in het Dark Sky Park, maar nog leuker is om met de boswachter op pad te gaan en meer informatie te krijgen over de sterren, planeten en de flora en fauna in het park. In het Lauwersmeer worden regelmatig toffe excursies georganiseerd zoals vollemaanwandelingen, donkerte wandelingen of vallende sterren avonden. De boswachter heeft vaak een telescoop en pointer bij zich zodat hij sterrenbeelden kan aanwijzen en in kan zoomen op planeten, zoals Jupiter en Saturnus. Het is bizar om de ringen van Saturnus en Jupiter met zijn manen met eigen ogen te aanschouwen, het lijkt wel nep!
Wij deden zelf een donkerte wandeling met boswachter Jaap. Dat wil je eens ervaren. Jaap vertelde dat sommige mensen het idee hebben dat ze een spooktocht gaan doen, want duisternis wordt vaak geassocieerd met eng en spannend. Mensen hebben snel de neiging hun zaklamp even aan te zetten. Echter, het gaat hier om de ervaring dat je na korte tijd in de duisternis al veel beter gaat zien en oriënteren. Je zaklamp even aandoen is dan ook echt uit den boze, want dan moeten je ogen opnieuw wennen.
De boswachter bouwt de donkerte wandeling langzaam op. Eerst loop je via open velden onder het licht van de sterren en een wit fietspad dat goed te volgen is. Vervolgens ga je steeds verder het donkere bos in. Grote kans dat je eerst vrijwel niks kan waarnemen, maar je zal zien dat je na 20 minuten al contouren van gezichten en bomen gaat herkennen. Bij het licht van de maan en de sterren zie je veel meer dan je misschien verwacht. Af en toe sta je stil om de geluiden van de nacht te beleven. Op heldere avonden wandel je door het bos met een fonkelende Melkweg en misschien wel vallende sterren boven je hoofd. Dit is echt een unieke ervaring in Nederland, zeker doen dus!
Video Dark Sky Lauwersmeer
Overnachten bij het Dark Sky Park
Wanneer je sterren gaat kijken in NP Lauwersmeer is het wel zo fijn om na een lange avond gelijk je bed in te rollen. Blijf daarom slapen in de donkerste regio van Nederland. We geven je twee leuke tips voor campings op 25 minuten rijden van het Lauwersnest. Ook op de campings is het donker genoeg om de Melkweg te zien!
- It Dreamlân, in Friesland. Prachtige natuurcamping in Kollumerpomp. Zet je tentje op in een veld vol bloemen en kruiden of kies voor een glamping ervaring in de trek-in.
- Hayema Heerd, in Groningen. Slapen bij de boer in een stro-iglo, stro-kasteel, op de hooizolder of in een huifkar. Of neem je eigen tentje mee en slaap onder de sterren.
Wij bezochten Dark Sky Park Lauwersmeer op uitnodiging van Visit Wadden. Op hun website vind je nog meer informatie over de duisternis van het Waddengebied.
