Småland
Natuur Zweden - Zweden, iedere natuurliefhebber wil er wel eens naartoe. Een land waar ruimte, frisse lucht, schoon water en ongerepte wildernis in overvloed aanwezig zijn. Het is een groot en uitgestrekt land, met slechts 20 mensen per vierkante meter, vergelijk dat eens met Nederland met zijn 488 per m²!
Anja de Bot woont er en vertelt ons meer over de regio Småland. Haar verhaal wordt aangevuld door de ervaringen van Cindy van Naturescanner, die de streek meerdere keren bezocht.
Natuur in Småland - Zweden
Wat is Småland? Misschien is de ballenbak bij Ikea het eerste wat bij je opkomt. Maar daar gaan wij het hier niet over hebben. Småland is ook een landschapsstreek in Zuidoost-Zweden, de grootste regio van het zuiden.
Vroeger was dit een verzameling kleine landjes, "small lands". De natuur is idyllisch en valt het best te omschrijven als een glooiend heuvellandschap, bezaaid met bossen en meren. Maar liefst 50% van de oppervlakte van de streek bestaat uit bossen en het gebied heeft het grootst aantal meren van Zweden, totaal zo´n 5.000 stuks!
Actieve vakantie in Småland
Ligt je hart bij de natuur, dan kan je hier overal terecht om te hiken en te mountainbiken, en te genieten van stilte op en bij het water. Smaland is eigenlijk een grote speelplaats voor wie van natuur en het buitenleven houdt. De mogelijkheden voor vissen, kanotochten, golfen, maar ook wandeltochten zijn hier eindeloos. Sommige van de meren zijn uitermate geschikt om te vissen, anderen juist om kanotochten te maken. Zwemmen kan zonder enig probleem in alle wateren, zo zuiver is het.
We nemen je mee in een overzicht van leuke activiteiten en mooiste plekken in Smaland.
1. Oostkust van Småland
Hjorted, Gamleby, Vimmerby, het zijn allemaal pareltjes aan de Oostkust van Småland. Een regio rijk aan meren, wouden, rotsen én idyllische dorpjes uit de verhalen van Astrid Lindgren. Het is dan ook haar thuisbasis, haar inspiratie voor de vele verhalen en figuren in haar werk.
Bezoek bijvoorbeeld de kuststad Västervik, waarvandaan je de hele wonderlijke Tjust archipel kunt ontdekken. Hier kun je Zweden zien, ruiken, proeven en voelen.
2. Store Mosse Nationaal Park
Store Mosse is voor mij een van de mooiste plekken in Smaland. Het nationaal park bestaat uit veengebied, moerassen, bossen en duinen. Vele vogels en zelfs elanden kunnen hier ongestoord leven. Toch is er ook ruimte voor de mens. Wandelpaden over houten planken voeren door het hele park. 45 mossen, cranberries en vleesetende plantjes zorgen voor kleur. Helemaal tof is de excursie sneeuwschoenwandelen die je in de zomer kunt doen. Informatie over excursies en het natuurgebied met haar dieren vind je in het bezoekerscentrum Naturum.
Naturum is een heel mooi bezoekerscentrum, met interessante tentoonstellingen en een knusse sfeer. Voor kinderen is er een ruimte, waar ze allerlei materialen uit de natuur kunnen voelen en bestuderen.
3. Isaberg
De piek van Zuidelijk Zweden, zo wordt het vakantiepark ook genoemd. Isaberg Mountain Resort is een fantastische vakantiebestemming voor gezinnen. In de winter, maar ook in de zomer, wanneer je hier kunt deelnemen aan een scala aan outdoor activiteiten.
Het resort geniet vooral bekendheid om het gevarieerd aanbod aan MTB-trails en het immense oefenparcours voor mountainbikers. Op het meer kan je kanoën, kajakken, suppen of roeien naar het eiland Värö, een klein natuurreservaat.
4. Åsnen National Park
In 2018 werd er een nieuw nationaal park genoemd in het westen van Smaland, het Åsnen National Park. Åsnen bestaat voor het grootste gedeelte uit water. Er is een groot meer, ruim 1000 eilandjes en 700 km aan oevers. In de natuur kan je wandelen, fietsen, kajakken, vissen en - door de ruime aanwezigheid van water - vogels observeren. Er komen tal van wilde dieren voor, waaronder elanden, herten en lynxen. De entree bevindt zich bij Sunnabron. Hiervandaan kan je verscheidene mooie wandelroutes volgen. Om sommige eilanden te bereiken, moet je varen of kajakken.
5. Växjö - Duurzame & milieuvriendelijke stad
Deze stad staat bekend om zijn toewijding aan duurzaamheid, prachtige omgeving, culturele aanbod en initiatieven voor woongenot. De stad heeft hierdoor zelfs een keer de titel Groenste stad van Europa of Green Leaf Award gekregen van de Europese Commissie. In 1996 al werden er doelen opgesteld door de gemeente om in 2030 fossielvrij te zijn. Hiermee was het de eerste stad ter wereld met zo’n concreet plan.
Het grootste gedeelte van de stad wordt verwarmd met biomassa en 60% van de energie die in Växjö gebruikt wordt voor transport en openbaar vervoer, is al afkomstig van hernieuwbare bronnen.
We bezochten een van deze duurzame initiatieven, Ekobacken van de DeLuxe familie. Het is een van de grootste ecologische stadsboerderijen van Zweden. Hier worden o.a. groenten verbouwd, die worden geserveerd in hun restaurants in de stad en in het restaurant in de kas ernaast: Picknick de Luxe.
Deze is alleen geopend in de zomer en weekenden tijdens het oogstseizoen. Het eten wordt hier van het land direct op je bord geserveerd, zo bijzonder en uniek. Växjö is met zijn geplaveide straten, kathedraal met dubbele torens, kleurrijke gebouwen en talloze boetiekjes en cafés zeker een bezoekje waard.
6. Agundaborg Camp and Paddle
Een van de meest bijzondere plekjes in Smaland was voor ons Agundaborg Camp, een kleinschalig familiebedrijf en camping. Op dit idyllische plekje aan het Agunnaryd Lake beleef je een totale connectie met de natuur. Vanuit je tent loop je zo het privé-strandje op en duik je het water in.
Je kunt bij Agundaborg terecht voor de verhuur van kwalitatieve kano's, kayaks, sups en natuurbelevingsarrangementen. Bekijk de mogelijkheden.
7. Årshultsmyren Nature Reserve
Meer naar het westen, op de weg tussen Halmstad en Ljungby, ligt het natuurreservaat Årshultsmyren, het grootste ongerepte moeras in de provincie Kronoberg.
Het natuurgebied omvat 1.500 hectare aan moerassen en boseilanden. Volg de verschillende paden, variërend in lengte van 900 m tot 4,5 km. Of ga gewoon wandelen en genieten van de frisse lucht en de vele vogels die hier leven. Met geluk zie je een auerhoen! Het park is goed bewegwijzerd, en zeer rustig in aantallen bezoekers. Heerlijk!
Op 700 meter van de ingang van Årshultsmyren ligt Hunsberget. Dit is het hoogste punt van Ljungby, met een 230 meter hoge berg om te beklimmen. Het pad ernaartoe is niet heel goed uitgezet en het is soms een beetje ploeteren door de wildernis.
Dit is ook een van de plekken in het "Land van legendes", zie hieronder. Er wordt gezegd dat een schoenmaker zich voor de Deense soldaten verstopte in een grot en ze allemaal in zijn eentje versloeg. In de hut kan je het spannende verhaal lezen en beluisteren. Geniet van een koffie in Cafe am park, op de top van de berg.
8. Land of Legends en het Sagomuseet
De donkere bossen en mysterieuze meren in Zweden gaan hand in hand met geheimzinnige legendes en oude volksverhalen. Een man bracht al die verhalen samen en zo ontstond het Museum van Legendes, het Sagomuseet. Het museum bevindt zich in Ljungby. Jaarlijks vindt er een verhalenfestival plaats, het Ljungby Storytelling Festival.
Om al deze verhalen levend te houden, heeft men in de regio ruim 40 kastjes opgehangen op plekken die verbonden zijn met deze legendes. In het museum is een Engelstalige kaart verkrijgbaar met alle locaties waar deze kastjes hangen, maar je kan ook een app downloaden, waarop elk van deze verhalen te beluisteren is. Zin in een tikkeltje meer spanning, dan kan je geocachen.
Het Land of Legends vormt hiermee een unieke manier om de omgeving te beleven en te ontdekken. Het maakt het vooral voor jonge kinderen net wat interessanter om de natuur in te gaan.
9. Kastebergs Gård
Kastebergs Gård is een boerderij met camping ten noorden van Ljungby, aan de Lagan rivier. Het is al sinds 1862 een familiebedrijf en op dit moment wonen en werken er vier generaties op de boerderij. Het terrein is gigantisch groot en de dieren hebben heel veel ruimte om te grazen.
Een duurzaam beleid, liefde voor natuur en goede zorg voor de boerderijdieren staan hier hoog in het vaandel en dat merk je aan alles. Je kunt kamperen met camper of caravan, maar je bent ook welkom om de farm en haar dieren te bezoeken zonder er te overnachten. In de boerderijwinkel vind je zelfgemaakte producten en biologisch voedsel. Kastebergs doet tevens mee aan het Edible Country project van Visit Sweden en je kunt hier dus heerlijk buiten eten.
10. Wildernest Småland Experience
We richten ons even op het noordelijke deel van Smaland. Maria en Tobias van Wildernest Smaland zorgen voor de ultieme outdoor beleving op Zweedse manier. Het Duits-Zweedse stel biedt diverse activiteiten in de natuur, zoals een tocht waarbij je zelf buiten kookt en vervolgens de nacht doorbrengt in het bos. Maak een vuurtje en bereid een geurende risotto en kaneelbroodjes boven de knisperende vlammen.
Je slaapt even verderop in een tent tussen de bomen, een unieke ervaring. Er zijn verschillende modellen tenten. De bovenkant is doorzichtig, de sterrenhemel tekent zich af tussen de kruinen van de bomen. Regent het toch, dan kan je de boomtent afdekken met een zeil. Luisterend naar de geluiden van het bos dommel je in slaap. In de ochtend staat een heerlijk vers ontbijt voor je klaar.
11. Skurugata Natuurreservaat
Ook in het noordelijke deel bezochten we de verborgen natuurparel van de regio. Dit natuurreservaat staat bekend om zijn indrukwekkende kloof, Skurugata, die is ontstaan door duizenden jaren van erosie. Vanaf de openbare parkeerplaats is het ongeveer 10 minuten lopen naar het uitkijkpunt Skuruhatt, waar je een prachtig uitzicht hebt over het gebied, helemaal tot aan het stadje Eksjö.
Neem plaats bij een van de aangelegde plekken om te relaxen met vuurkorven en mogelijkheden om te BBQ-en, zoals wij hebben gedaan, een bijzondere ervaring!
Vanaf het uitkijkpunt Skuruhatt is het een korte wandeling naar de Skurugata. Een pad leidt door de diepe kloof, met steile rotswanden aan weerszijden, langs smalle doorgangen. Er zijn meerdere wandelpaden, voor zowel beginnende, als ervaren wandelaars, en mogelijkheden om te rotsklimmen.
Vakantie in Smaland
Cultuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen bij de vele traditionele winkeltjes. Maak je eigen snoep in Gränna of leer glasblazen in de 14 dorpen van Glasriket.
Design in Småland
Småland staat net als de rest van Zweden ook bekend om zijn design. Design op het gebied van mode en meubels, maar deze provincie heeft ook glasdesign. Het glas van Kosta Boda en andere bekende fabrieken is wereldberoemd. Het glasblazen wordt bij de meeste fabrieken nog op ambachtelijke wijze gedaan. Zeker de moeite waard om daar eens een kijkje te nemen.
Culinair genieten in Småland
Zweden houden van buiten eten. Je ziet ze met regelmaat buiten een zoet broodje eten of een worst bakken op een barbecueplaats. Maar er zijn ook vele leuke restaurants en barretjes om te lunchen of te dineren. Lees meer over eten in Zweden.
Schrijvers Småland
De beroemde schrijvers Astrid Lindgren en Vilberg Moberg komen uit deze streek. Diverse themaroutes, zoals het "Utvandrarleden" ofwel het Emigrantenpad voeren langs plaatsen die voorkomen in de boeken.
De reis van Cindy werd mogelijk gemaakt door Visit Smaland en Stena Line. Het is heerlijk om met Stena Line te reizen naar Smaland. De eigen auto kan mee op de boot van Kiel naar Göteborg. Hiervandaan kan je op eigen tempo de reis verder zetten. Voor kinderen is een overnachting op de boot een deel van het avontuur!
