Noord-Moravië
Tsjechië bestaat uit drie regio's; Bohemen in het westen en Moravië en Silezië in het oosten. Daar waar Zuid-Moravië vooral bekend staat om de glooiende wijngaarden en folklore, stond Noord-Moravië in het verleden meer te boek als de industriestreek van het land. Maar daar is verandering in gekomen!
De afgelopen decennia hebben de vervuilende rookpluimen van de mijnen veelal plaatsgemaakt voor gezondere lucht en vanuit de culturele stad Ostrava kan je nu een mooie rondreis maken langs bergen, natuurgebieden, meren en rivieren.
Mooiste plekken in Noord-Moravië
Vanaf Praag reis je al in iets meer dan drie uur met de trein naar Ostrava, ons vertrekpunt voor een reis door Noord-Moravië. Onderaan de pagina vertel ik je meer over de stad zelf, maar eerst duiken we de natuur in.
Op de horizon onttrekken zich de contouren van de Beskiden, een populair gebergte op de grens met Polen. Wij kiezen ervoor om richting het westen te trekken, op zoek naar de minder bekende natuurgebieden en bezienswaardigheden van Noord-Moravië.
1. Jeseníky, Praděd en kuuroorden
De meeste bergen in Tsjechië vind je langs de grensgebieden, en zo ook de Sudeten. Het oostelijke deel van deze keten wordt gevormd door het Jeseníky gebergte, met als hoogste top de Praděd (1.492 m).
Dit gebied nodigt uit om te voet te verkennen, want sprookjesachtige natuur en prachtige vergezichten liggen hier om ontdekt te worden. De bekendste wandeling van Noord-Moravië is de 6 km lange tocht langs Bilá Opava, een idyllisch riviertje.
Stroomversnellingen, diepe poelen, rotspartijen en ook watervallen bepalen het landschap. De hoogste waterval, Velký vodopád, is maar liefst 7,9 m hoog.
Het nabijgelegen kuuroord Karlova Studánka biedt naast kuren en wellness ook een goede overnachtingsplaats voor wandelaars.
Het is de hoogst gelegen spa van het land en heeft de schoonste lucht van Centraal-Europa. Vooral longpatiënten komen hier voor een behandeling, maar ook toeristen kunnen genieten van wellness. Zelfs als je niet komt kuren is dit een fantastische plek om te verblijven.
Verder naar het zuiden bevinden zich nog de Rešovské Waterfalls. Helder water baant hier zijn weg door een kloof, met watervallen tot 10 meter hoogte. Dit is een van de mooiste natuurgebieden in Moravië en de watervallen zijn de hoogste van het berggebied.
Lees uitgebreidere informatie en tips over het Jeseníky gebergte.
2. Slezská Harta stuwmeer
Heel wat anders staat ons te wachten bij Slezská harta, een meer tussen het Jesenikgebergte en Ostrava. Vanop het dek van een elektrische boot verkennen we in een uurtje het meer. Toeristen kunnen ook een rondvaart boeken met dit pronkstuk, of met een traditioneler houten model, de Santa Maria.
Het meer werd aangelegd om Ostrava van drinkwater te voorzien. Op de linkeroever is het Karlovec kerkje het enige aandenken van het dorp dat in 1987 moest wijken voor het reservoir. Het duurde 10 jaar om alle materialen te verwijderen en men had gerekend op nog eens 10 jaar om het meer met water te vullen. De overstromingen van 2002 bespoedigden dit proces en met 10 dagen was het klusje geklaard. Dat noemen ze dan een geluk bij een ongeluk.
In de zomer kan je zwemmen, watersporten of een rondje van 50 km fietsen rond het meer. Naast boten zijn ook fietsen te huur. Overnachten kan in de nabijgelegen camping of in een hotel in Bruntál, zie bijvoorbeeld dit hotel op Booking.com.
De heuvel die het decor vormt van Slezská harta was ooit een vulkaan, maar nu gelukkig al miljoenen jaren inactief.
3. Hradec nad Moravicí
Tsjechië is een land van kastelen, en ook in Noord-Moravië staan enkele pareltjes. Onze tip: Hradec nad Moravicí, een kasteel met feeërieke torens, vorstelijke kamers, mooie natuur en een behoorlijk historische lading.
Wanneer je voor de poortgebouw staat voel je je even in Disneyland, het rode bakstenen gebouw ziet er sprookjesachtig uit. Daarachter schuilt het meer bescheiden Witte Kasteel, dat reeds in de 13de eeuw werd gebouwd.
We worden rondgeleid door diverse woonvertrekken en werkkamers, die door de eeuwen heen een inspirerende plek vormden voor kunstenaars, schrijvers en musici.
Met name Beethoven verbleef meerdere maanden in het kasteel en er staat zelfs een piano die speciaal voor hem werd gebouwd. Maar ook andere grote namen, zoals Listz, Picasso, Mozart, Victor Hugo, Mark Twain en Alexander von Humboldt verbleven in de weelderige vertrekken van dit paleis.
De toren achter het kasteel is een waterreservoir.
Wandelen en fietsen kan in het kasteelpark. Dit werd opgericht in 1796 en heeft een oppervlakte van 130 ha. Het is het op één na grootste park van Moravië en Silezië. Er is een grote variatie aan boomsoorten, met een aantal robuuste knakkers van 300 tot 400 jaar oud. Als die bomen toch maar eens konden praten hé?
De familie Lichnovský, die vier generaties lang het kasteel bewoonde, liet obelisken en herdenkingsstammen plaatsen ter nagedachtenis aan belangrijke personen en gebeurtenissen. Een interessante plek is Bezručova vyhlídka, op ca. 2 km ten zuiden van de Witte Toren. Het uitkijkpunt is opgetrokken in hout, en steunt op 4 stenen pilaren op een hoogte van 435m boven zeeniveau. Je wordt getrakteerd op een betoverend mooi uitzicht op de heuvels van het Jeseníky-gebergte. Kijk hier voor meer wandel- en fietsroutes of vraag een Tour in het kasteel aan.
4. Ostrava
De belangrijkste stad in Noord-Moravië is Ostrava. De derde grootste plaats in Tsjechië ligt op de grens met Silezië (een van de 2 andere Tsjechische regio's) en is onderverdeeld in 23 wijken.
Elders in Tsjechië spreekt men van Zwart Otrava en dat zegt wat over de geschiedenis en reputatie van de stad. Mijnen vormden tot eind 20ste eeuw de economische motor van de regio. Toch is het centrum in de afgelopen decennia flink opgeknapt en heeft het nu gezellige pleinen en straten. Kloppend hart is Stodolní, een straat met leuke barretjes, winkels en restaurants.
Ostrava is onlosmakelijk verbonden met steenkool en een bezoek aan het industrieel erfgoed kan dan ook niet ontbreken om mens en stad beter te begrijpen.
Rond 1767 werd het zwarte goud ontdekt en halverwege de 19de eeuw werd de eerste hoogoven gebouwd. De daaropvolgende 150 jaar stond het leven in Ostrava geheel in het teken van de staal- en ijzerindustrie. Gigantische fabrieken werden uit de grond gestampt en vormden niet bepaald een fraai stadsbeeld.
Het bijzondere aan de mijnindustrie hier was dat alle processen op één plek plaatsvonden, van het verhitten van steenkool tot de ijzerproductie. Nergens anders in Europa vind je een gelijkaardig iets, waar de hele productie van A tot Z plaatsvond.
Het is pas redelijk recent dat de mijnen hun deuren sloten; de laatste koolmijn ging dicht in 1994 en 4 jaar later sloot ook de laatste ijzermijn. Maar het zijn juist deze industriële overblijfselen die Ostrava nu haar charme geven.
Bezoek verschillende oude mijnen, waaronder de Michal Mijn en het Landek Park. Landek Peak is een Nationaal Natuurmonument en staat onder geologen bekend als de plek waar een historische vrouwentorso gevonden werd en bewijzen, die aantonen dat mensen 22.000 jaar geleden met steenkool op mammoeten jaagden.
Wij brengen een bezoek aan de mijn Dolní Vítkovice, waar we worden rondgeleid langs schachten, ijzeren pijpen en kamers die tot 2.000 graden verhit werden. Onze welbespraakte gids vertelt alles over de geschiedenis van het gebied.
We proberen het proces van steenkoolontginning en ijzerproductie een beetje te begrijpen, maar het is wel gecompliceerd. In het lager gelegen deel van de mijn worden voorbereidingen getroffen voor een concert in de avond. Gave setting, zo tussen de schachten van een koolmijn.
Boven op een van de hoogovens is een moderne constructie aangebracht, met daarin het Bolt Tower Café, waar we na afloop van de rondleiding getrakteerd worden op een heerlijke kop koffie met een taartje. En wederom een prachtig uitzicht!
Op de mijnsites kan je verschillende musea bezoeken. Naast een kunstmuseum is er een leuk erfgoed- en wetenschapsmuseum voor kinderen en een trampolinepark. Wil je werkelijk onder de grond gaan in de mijnen, dan kan je Landek Park bezoeken.
In het centrum van Ostrava is een bezoek aan het nieuwe stadhuis een aanrader. Vanaf de toren heb je een goed overzicht van de stad en zie je dat grote delen nog groen zijn. De gids vertelt ons dat er wel eens aardverzakkingen zijn vanwege de mijnen en dat er daarom weinig gebouwd wordt aan die kant van de stad.
Ze vertelt ons nog vele andere weetjes en feiten over het historische verleden van de stad, maar als je daar alles over wenst te weten, dan raad ik je aan om de regio zelf te ontdekken! Het is een verrassend en interessant gebied.
5. Sky Bridge 721
In 2022 opende een splinternieuwe en spectaculaire bezienswaardigheid in Moravië. De Sky Bridge bij Dolni Morava is de langste hangbrug ter wereld! Hij is 721 meter lang en verbindt twee bergkammen met elkaar. Tijdens een wandeling over de brug heb je fantastisch uitzicht op de omliggende bergen en valleien.
Bereikbaarheid Noord-Moravië
Er zijn verschillende mogelijkheden om naar Noord-Moravië te reizen. Ik zou aanbevelen om het te combineren met een bezoek aan Krakau in Polen, of met een bezoek aan Praag, de Tsjechische hoofdstad.
Normale treintickets vanaf Praag zijn te boeken via Ceské dráhy. Maar je kunt ook reizen met de Leo Express trein. Business Class tickets zijn al te reserveren voor ca. € 30, en dat is inclusief een warme maaltijd, 2 gratis alcoholische drankjes en onbeperkt frisdrank. Heel luxe vond ik dat!
Onze reis naar Noord-Moravië werd mede mogelijk gemaakt door Visit Czech Republic en Severni Morava. Wil je extra tips en info? Vraag dan het gratis informatiepakket aan via amsterdam@czechtourism.com (je mag Naturescanner Noord-Moravië vermelden). Dit pakket ontvang je dan per post.