Bialowieza
Polen natuurreis - Van Don tot Rijn lag eens een oerwoud waar lynx en wolf regeerden. Tienduizend jaar later rest alleen nog Białowieża, 260 kilometer oostelijk van Warschau en gedeeltelijk in Polen en Wit-Rusland gelegen. Hier eens te mogen wandelen is een voorrecht, wat vandaag de dag voor elke natuurliefhebber is weggelegd. Wij nemen je alvast mee op een natuurreis naar Bialowieza, het leefgebied van de wisent (Europese bizon)!
Bialowieza geschiedenis
Laten we beginnen met een stukje geschiedenis. Nog geen honderd jaar geleden liep dwars door het Bialowieza woud een koninklijk hek. Tot hier en niet verder mocht er hout gekapt worden door de bewoners van Bialystok, daarachter begon het jachtterrein van koningen, keizers en tsaren.
Bijl en zaag werden alleen gebruikt om het gezelschap vrij doorgang te verlenen. Wisent, hert, zwijn en zeker alle roofdieren waren echter hun leven niet zeker. Halverwege de vorige eeuw waren de eeuwenoude eiken en essen bewaard gebleven maar het groot wild van Bialowieza was verdwenen.
Białowieża woud nu
Inmiddels is Białowieża een grensoverschrijdend nationaal park en is de natuur in dit deel van Polen een van de best bewaarde in Europa. Alleen hier is nog een intact oerbos te zien, een intrigerend mozaïek van hogere en drogere eikenbossen en laaggelegen, moerassige elzen- en essenbossen. In het voorjaar kleurt het bos geel van miljoenen sleutelbloemen, in de zomer verzadigd groen en in de herfst bruinrood gekleurd.
Maar het meest imponerend blijven de bomen in Bialowieza. Elzen van veertig meter hoog en zo dik als eikenbomen, ratelpopulieren met een stamomvang van meer dan een meter, wintereiken als opslag van woudreuzen uit de tijd van de Germanen.
Veel van deze bomen zijn hol en zeer geschikt voor holenbroeders als drieteenspecht, ruigpootuil en withalsvliegenvanger. Rond de kleine, ongestoord gebleven boskern (25.000 hectare) wordt nieuw bos aangeplant om het gebied verder te versterken. Waterrietzangers en krekelzangers zijn weer overal te horen langs de beken die het bos inlopen.
Tips Bialowieza reizen:
Natuurreis naar Bialowieza
Een reis naar Bialowieza in Polen is vooral aanbevolen in het voorjaar. Het Poolse deel van Bialowieza is uitstekend toegankelijk. In de zomerperiode wordt het gebied druk bezocht, maar in het voorjaar deel je het bos bijna alleen met de aanwezige wisenten en overige flora en fauna.
Wisenten in Polen
Het symbool van het oerbos, de wisent is weer terug en doet het goed. Totaal lopen er zo'n 500 van deze imposante dieren vrij rond in de bossen. Kuddes wisenten zijn vooral tegen de avond en schemering te zien in de natuur van Bialowieza. Overdag rusten ze in de dichte boskern om aan het eind van de middag te gaan grazen op bosweiden. Tip: volg eens op de fiets vanaf de parkeerplaats bij de oude toegangspoort één van de vele routes. Zodra je de eerste wisent ziet, is het gewoon rustig blijven staan en genieten van deze oerrunderen.
In 2020 uitgeroepen tot Best Trip Natuur door National Geographic
Belovezhskaya Pushcha
Het koninklijk hek dient nu alleen nog om het oerbos in Bialowieza van het overige bos te scheiden. Iets meer naar het oosten is echter een nieuw hek gekomen. Prikkeldraad en een zandvlakte scheiden het Poolse deel van het grotere Wit-Russische deel (Belovezhskaya Pushcha).
Als grensgebied tussen oost en west nog steeds grotendeels verboden gebied, maar vanuit Minsk worden af en toe excursies aangeboden. Naast bos bestaat het gebied hier uit meer dan tienduizend hectare trilveen. Bevers verzorgen hier de waterstaatkundige werken.
