Nationaal Park Bosland
Bosland vormt samen met NP Scheldevallei en NP Brabantse Wouden een van de drie nieuwste nationale parken van Vlaanderen. Het park heeft meer te bieden dan de naam ‘Bosland’ doet vermoeden. Reporter Jeanine neemt je mee op sleeptouw tijdens het wandelen en fietsen door dit afwisselende nationaal park.
Natuur in Nationaal Park Bosland
Bosland is een mooi nationaal park rond Hechtel-Eksel, Pelt en Lommel. Bossen vind je hier zeker op de ruim 6500 hectare die het park groot is. Maar er is meer! In de ijstijd is zand aangevoerd dat hier en daar door de wind tot duinen werd gevormd. Samen met de vennen vormt zich een landschap dat uniek in zijn soort is, met een enorme flora en fauna. De arme zandgrond zorgde er samen met intensief landgebruik door mensen voor dat er een groot heidegebied ontstond.
Ook nu nog worden de heidegebieden onderhouden zodat ze behouden blijven voor de planten en dieren die van de heide afhankelijk zijn. Dat er geen eindeloze heidevlakte meer is, komt omdat de mens voor de mijnbouw massaal naaldbomen heeft aangeplant. Die naaldbomen maken ook vandaag de dag nog een groot deel uit van het bos. Inmiddels wordt flink geïnvesteerd in meer biodiversiteit in het bos met de komst van verschillende soorten loofbomen.
Het loont echt de moeite om in de geschiedenis te duiken van Nationaal Park Bosland, want de elementen die je tegenkomt in de natuur zijn allemaal terug te voeren naar wat zich in het verre en meer nabije verleden heeft afgespeeld. Het laatste historische moment was in 2023. Park Bosland kreeg de titel van ‘nationaal park’. Een terechte waardering voor de waarde die het gebied heeft voor mens, flora en fauna en een belofte voor de toekomst van dit jonge nationale park.
Mocht je het interessant vinden, dan lees je meer informatie over de geschiedenis op de website van NP Bosland.
Tips voor verblijf
Bezienswaardigheden in Nationaal Park Bosland
Enkele plekjes die je zeker wil zien tijdens een bezoek aan Bosland.
- ‘The House of Nature’ is een enorme stalen constructie in organische vorm. Je kunt er doorheen en omheen lopen en je ondertussen afvragen waar je naar kijkt. Het is een ontmoetingsplek en een startpunt voor veel activiteiten.
- Van verre zie je “De Reus van Bosland’ al staan, de mooie uitkijktoren van staal en touw. Die mag je niet missen. Eenzelfde soort beauty is de voetgangersbrug over het kanaal die de Lommelse Sahara en de Blekerheide verbindt.
- Lommel staat bekend om de Lommelse Sahara, maar is zelf ook een leuk plaatsje met een glasmuseum. Het zilverzand dat verderop werd gewonnen is de basis voor de glasindustrie. In het museum kun je vanachter een raam zien hoe er glas geblazen wordt. Let op: in 2024 vindt een renovatie plaats waardoor het glasblazen even niet te zien is. Op zondag is er een antiekmarktje in het centrum.
Activiteiten in Bosland
De recreatiemogelijkheden in Nationaal Park Bosland zijn enorm. Het is slim om van te voren uit te zoeken wat de meest geschikte activiteiten en routes zijn voor jou. Onderstaand geven we je al enkele ideeën voor fiets- en wandelroutes. Al wandelend en fietsend ervaar je de natuur het best.
1. Fietsen in Nationaal Park Bosland
Op de fiets leg je makkelijk wat grotere afstanden af en zie je veel van het park in korte tijd. Wij reden zelf de route tussen de boomtoppen.
Boomtoppenroute fietsen
Hoe zou het bos eruit zien wanneer je als een vogel op een tak zou zitten? Daar moeten de ontwerpers van het fietspad door de bomen heel nieuwsgierig naar zijn geweest. Het rondje fietspad is 700 meter lang en brengt je tot op 10 meter hoogte tussen de bomen, een bijzondere ervaring!
De bruinrode stammen van de dennenbomen steken boven het groen van de kleinere bomen uit en dit geeft een heel andere kijk op het bos dan je tot nu toe had. De roestbruine palen die het fietspad naar 10 meter hoogte brengen, sluiten hier verrassend mooi bij aan. ‘Fietsen door de bomen’ is knooppunt 272 van een mooie knooppuntenroute in natuurgebied de Pijnven.
Er zijn verschillende mogelijkheden om knooppunt 272 in je route op te nemen. Enkele tips: de route ‘Dwars door de boomtoppen van Nationaal Park Bosland’ van 61 km, een tweedaagse route van 79 km of van 131 km of de kortere route van 36 km: ‘Fietsen door de bomen’. Deze laatste route kozen wij. Behalve de ronde door de bomen is er een aantal punten het afstappen waard, zoals een Duitse militaire begraafplaats langs het fietspad. Dat het de moeite waard is om daar te stoppen, merk je vanzelf. Zoveel kruizen laat niemand onberoerd. Bij een kopje thee in de binnentuin zal je merken dat er een bijzondere sfeer heerst.
Een aantal kilometer verderop in natuurgebied de Pijnven word je tijdens je fietstocht getrakteerd op een prachtig bloemenveld dat pas eindigt bij de boomrand in de verte. Wij waren er in juni en de weide was op zijn mooist. Een klein beetje zon en er vliegt en fladdert van alles rond. Dit is een paradijs voor vlinders als de atalanta, de gehakkelde aurelia en de dagpauwoog. Met een beetje geluk zie je er de kleine parelmoervlinder of de bruine eikenpage. Beide staan op de Rode Lijst.
Langs hetzelfde fietspad genoten wij van de diversiteit aan planten bij de vennen. Van jonge berkjes, muizenoortjes tot aan korstmossen met mooie namen als kronkelheidestaartje en kopjesbekermos. Jammer om weer op de fiets te stappen, maar we hadden nog een stukje fietsen voor de boeg. De kilometers door de mooie loofbossen hebben we wat sneller afgelegd, want helaas hielden we het niet droog op onze fietstocht. Dat deed niet af aan de schoonheid van het gebied!
Fietstip
2. Wandelen door Nationaal Park Bosland
Een wandeling kan in dit gebied niet uitblijven. De route die je kiest, kun je van een aantal variabelen laten afhangen. Zijn er kinderen bij? Wil je met een rolstoel het gebied in? Wil je wandelen langs water en waterloopjes? Hier kan het allemaal.
Wandelen in de Lommelse Sahara
Onze keuze: een stukje van de woestijn van België ontdekken in de Lommelse Sahara. De geschiedenis van deze enorme zandvlakte is bijzonder. Het is het resultaat van de zinkindustrie die aan het begin van de twintigste eeuw zoveel luchtvervuiling veroorzaakte dat er een kaal gebied ontstond. De winning van zilverzand zorgde vervolgens voor de meren in de Sahara. Hoe veerkrachtig de natuur is, ontdek je tijdens de wandeling.
Onze wandeling was 12 kilometer lang en goed aangegeven met rode driehoekjes. De route is niet geschikt voor mensen met een kinderwagen. Net als tijdens onze fietstocht de dag ervoor, was er op de route zoveel variatie aan landschap en waren zoveel bijzonderheden te ontdekken dat we de 3 uur die voor de 12 kilometer staat echt niet hebben gehaald. Mooie doorkijkjes vragen om foto’s en de uitkijktoren, die op zich al het bekijken waard is, klim je natuurlijk op voor een 360 graden uitzicht op de hele omgeving. Je loopt door heide, bos, langs meertjes en uiteindelijk kom je in de enorme zandvlakte.
Als het zonnetje maar even schijnt, voel je de warmte vanaf het lichte zand tergkaatsen. Het water dat samen met zand een kustlijn lijkt te vormen, is een bron van recreatie. Wel even checken of de waterkwaliteit voldoende is om te kunnen zwemmen en spelen.
Leuk extraatje: Nationaal Park Bosland stelt gratis een hangmat ter beschikking die je kunt ophalen bij een van de twintig uitleenpunten. De hangmat kun je onderweg waar je maar wilt aan een boom knopen en genieten. En die hangmat hadden wij in de rugzak zitten. Samen met een picknick van INGEbakken, maakten wij er een echte 5*-wandeling van. Iedereen kan in Bosland op zijn of haar eigen manier genieten van de natuur.
3. Overige activiteiten
Naast wandelen kun je in Bosland kanoën, paardrijden, mountainbiken of met je supboard het kanaal volgen. Houd je hierbij wel aan de regels van het nationaal park.
Deze reis vond plaats op uitnodiging van Nationaal Park Bosland en Toerisme Vlaanderen. Bosland is makkelijk te combinen met andere natuur in Belgisch Limburg.
Veelgestelde vragen
Wandelen, paardrijden, fietsen en mountainbiken in het grootste natuurreservaat van Vlaanderen. En voor de kleinsten zijn er speeltuinen en kindertochten.