Dalarna
De provincie Dalarnas län, waar het gebied Dalarna grosso modo mee samenvalt, ligt in centraal Zweden, op een paar uurtjes van Stockholm en wordt ook wel het hart en ziel van Zweden genoemd, of "Zweden in het klein".
Hier tref je alles waar het land bekend om is: rode huisjes aan een meer met op de achtergrond bossen, elanden, het Dalapaardje en de Falunmijn waar de beroemde rode verf vandaan komt. En niet te vergeten: dansende Zweden rond de meipaal tijdens Midzomer.
Natuur in Dalarna
De natuur is overal aanwezig. De drie nationale parken zijn Fulufjällets Nationalpark, Färnebofjärden en Töfsingdalens Nationalpark. Fulufjällets is het meest bezochte park. Het hoogtepunt hier is de Njuperkärs waterval. Elk seizoen in Dalarna heeft zijn charme en de natuur is elke keer weer anders. Het landschap en de historie inspireren tot anders-dan-anders belevenissen. Hier ben je dicht bij de natuur en even helemaal weg van alles.
Het landschap in Dalarna is veelzijdig. Hou je van afwisseling, dan is er op betrekkelijk korte afstand veel te zien. In het zuiden en midden is het landschap liefelijk en heuvelachtig en daarom geschikt om wandelend of fietsend op avontuur te gaan. In het noorden is het ruiger en wilder. Bij Idre Fjäll vind je zelfs bergen.
Mooiste plekken in Dalarna
Mireille van Ruiven woont in deze omgeving en geeft een overzicht van haar favoriete bezienswaardigheden, aangevuld door de ervaringen van Cindy van Naturescanner, naar aanleiding van een rondreis door de regio.
1. Siljan meer
In het midden van Dalarna ligt het mooie Siljan meer. Het meer en de plaatsen Mora en Orsa vormen de spil van de regio. Het is moeilijk voor te stellen dat 377 miljoen jaar geleden juist hier de grootste meteoreninslag van Europa plaatsvond, en wel met de kracht van 500 miljoen atoombommen dat al het leven vernietigde en een 75km lange ring creëerde. Tegenwoordig is het meer een toonbeeld van rust, met mooie folklore dorpjes en lieflijke meren.
Meren, platteland en uitgestrekte bossen bieden rust en ruimte voor vissen, grote kans wilde dieren als de eland te zien of gewoon te detoxen van de wereld om je heen. Of loop een stuk van het langeafstandspad Siljansleden en bezoek traditionele zomerboerderijen. Gezinnen met kinderen die Dalarna in de zomer bezoeken, kunnen niet om Leksand Sommarland heen, een groot waterparadijs in het zuidelijke deel van het meer!
2. Näsets Marcusgard
Näsets Marcusgard is een plek op het platteland waar je helemaal tot rust komt. Het bevindt zich in Furudal ten noorden van Rättvik. Op de boerderij zijn diverse vakantiehuizen te huur voor gezinnen met kinderen of grotere gezelschappen. Maar het meest in het oog springend zijn de bijzondere accommodaties in het bos. Slaap in een rode bol tussen de bomen of in de Oddis Öga, die wat weg heeft van een vliegtuigonderdeel.
Bijzonder overnachten in Dalarna
Direct achter het bijhorend stuk bos loopt een langeafstandspad, de oranje gemarkeerde Siljansleden. De route voert langs de meren die gevormd zijn door de inslag. Een leuke tocht voor wie meerdere dagen wil hiken, maar je kunt ook, net als wij, slechts een kort stukje wandelen.
3. Fulufjället Nationaal Park
Hoe meer je naar het noorden reist, hoe wilder.
- Njupeskar
Daar waar de bergen beginnen, vind je Njupeskar, Zwedens grootste waterval in het natuurpark Fulufjället en de eerste bergen in Grövelsjön. Dit is een soort maanlandschap, met in de herfst prachtige kleuren, en de Sami (oorspronkelijke bevolkingsgroep) die in de bergen hun kuddes rendieren hoeden.
Je kunt er gemakkelijk zelf naartoe wandelen, maar met een gids is ook interessant. Je leert meer over de planten en dieren die in het park voorkomen.
- Old Tjikko
In Fulufjället staat de oudste boom ter wereld. Niet de boom die je ziet is zo onwijs oud, maar wel de wortels. Onderzoekers kwamen tot de bevinding dat de wortels van de spar maar liefst 9.500 jaar oud zijn. Deze wortels klonen zichzelf en zo groeit er steeds weer een nieuwe boom. De boom staat op de helling van de Fulufjallet berg en kreeg de naam Old Tjikko, vernoemd naar een hondje van de ontdekker.
4. Idre
In het noorden van Dalarna ligt Idre, met haar bekende wintersportoorden, waar je ook in de zomer terecht kan voor een actieve vakantie. Een van de grootste skigebieden van Zweden is Idre Fjäll, een soort bergdorp met tal van activiteiten. Downhill mountainbiken en hiken zijn de grote favorieten. En is het een dagje minder goed weer, dan kan je terecht in het activiteitencentrum voor bowling, games en het indoor zwembad.
Op straat kan je zomaar een rendier tegenkomen.
5. Johannisholm
Johannisholm Adventure heeft accommodaties en biedt tal van avontuurlijke activiteiten in zomer en winter. Het familiebedrijf richt zich op groepen en gezinnen met kinderen. Je vindt het tussen het Venjanmeer en het Örklingenmeer, op een half uurtje rijden van Mora. Naast de grotere vakantiehuizen zijn er enkele trekkershutten die in de zomer verhuurd worden aan mensen op doorreis.
Verblijf je langere tijd in Johannisholm, dan kan je hier deelnemen aan toffe kanotochten, mountainbike tours of quad safari's. Leer boogschieten of maak een wandeling naar een traditionele boerderij, waar men nog leeft zonder elektriciteit en stromend water.
In de avonduren kan je barbecueën in de grillhut of ontspannen in een hot tub of houtgestookte sauna.
6. Nås
Langs de E16 tussen Vansbro en Borlange ligt Nas, een plaatsje waar een Nederlands stel de gelijknamige camping hebben overgenomen. De Nås camping is ruim opgezet en is leuk om te verblijven. Er zijn kano's gratis beschikbaar voor de campinggasten en meteen vanaf de camping kan je de rivier en haar zijarmen verkennen. 5 km verderop kan je raften of leren kajakken bij Dala River Adventures.
Nas camping heeft ook enkele cabins in het bos, op een half uurtje rijden van de camping. Wij verbleven in dit knusse natuurhuisje bij een meer. Geen elektriciteit of stromend water, wel de geluiden van het bos om je heen.
In de avond namen we deel aan een wildlife natuurexcursie met gidsen. Op de buitenplaats voor het huisje leerden Dennis en Robin ons de technieken van zelf een vuurtje stoken. Na een lekkere salade met worstjes te hebben gegeten, was het tijd om de natuur te verkennen. Gedurende 3-4 uur reden we een rondje met de jeep door de omgeving, veelal over wegen waar je met een gewone auto niet zo makkelijk komt.
Wist jij al dat een eland bijzonder goed kan zwemmen en wel 5 meter diep kan duiken? En dat de zwaarste eland in Zweden 850 kg woog, maar pasgeboren kalfjes niet zwaarder zijn dan 20 kg?
En er was niet alleen aandacht voor elanden en rendieren, er werd ook van alles verteld over de planten en bloemen in de omgeving. Zo kwamen we te weten dat wilgen en duizendblad veel gebruikt worden voor medicijnen en dat je naalden van sparren kunt gebruiken als kruid op aardappels. Aan de stand van naaldboomtakken kan je zien wat voor weer het wordt. Baardharen aan een boom geven aan dat de lucht van goede kwaliteit is. Een leerzame avond! En als kers op de taart zagen we ook nog een eland in het struikgewas!
7. Säfsen
In het zuiden van Dalarna - bij het Säfssjön - bevindt zich een ander resort waar het in winter en zomer goed vertoeven is. Bij Säfsen Resort verblijf je in knusse houten chalets. Er zijn vele leuke dingen om te doen met kinderen, zoals minigolf, een Disc Golf baan en een klimmuur. Bij de balie of het activiteitencentrum kan je je inschrijven voor allerlei outdoor activiteiten.
Het park wordt geroemd om de leuke MTB-trails. En op een steenworp afstand ligt het meer, waar je kunt kajakken, kanoën en roeien. Peddel langs verschillende eilanden, leg aan bij een van de steigers of neem een duik in het water!
8. Töfsingdalens ongerepte wildernis
Wil je echt van de gebaande paden, kies dan voor een hike in Töfsingdalens. Dit nationaal park is een grote wildernis. Oude oerbossen, grote keien en rotsgebieden bepalen het landschap. Dit ongerepte natuurgebied is bereikbaar via het Hävlingen meer en de brug bij Särsjön.
9. Färnebofjärden Nationaal Park, bergen in Dalarna
Dit park bevindt zich deels in Dalarna, deels in Gävleborg. De natuur kenmerkt zich veelal door haar ligging aan de Dalälven rivier, wetlands en stromende riviertjes. Het natuurgebied is een stuk toegankelijker dan Töfsingdalens. In Gysinge ligt het bezoekerscentrum.
10. Falunmijn
Bezoek de kopermijn in Falun, de diepste mijn van Zweden. Het is hier dat de typisch rode verf van de huisjes in Zweden vandaan komt. Er wordt zwavel, zink en lood gegonnen. Falu Grave is een van de bekendste bezienswaardigheden van Dalarna. De kopermijn staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Bezienswaardigheden en activiteiten in Dalarna
Wat is er te doen en te zien in Dalarna en het midden van Zweden? Mireille van Ruiven van Näsets Marcusgård vertelt ons meer over bijzondere bezienswaardigheden en leuke activiteiten om te doen in deze prachtige Zweedse regio.
Authentiek Zweeds
Ook als je natuur met andere activiteiten wilt afwisselen kun je je ei kwijt. Zo kun je bijvoorbeeld de cultuurpas van Visit Dalarna aanschaffen waarmee je korting krijgt op 9 leuke musea in Dalarna, zoals die van de Zweedse schilder Anders Zorn in Mora en Carl Larsson in Sundborn. Vooral de laatste schilderde de beelden van Zweden die zijn blijven hangen.
Bakfans kunnen terecht voor een workshop Zweedse kaneelbroodjes bakkerij. En wat dacht je van zelf een Dalapaardje snijden en beschilderen? Ook tijdens Zweedse hoogtijdagen kun je je hart ophalen als je houdt van folklore. Een bijzondere tijd in Dalarna is begin december, wanneer het kerstseizoen begint met kerstmarktjes en de Luciaviering, het feest van de lichtjes. Het Midzomerfeest wordt nergens anders zo groots gevierd als hier.
Inspiratie door natuur
Wil je de drukte juist ontvluchten? Rust en ruimte genoeg om tot jezelf te komen. Voor het extra beetje zijn er anders-dan-anders avonturen te beleven.
Bijzonder overnachten in Dalarna? Een nachtje in een verrassende boomhut in het bos bijvoorbeeld. Jezelf uitdagen in het hoog-en-laag park in Rättvik zou daarbij passen. Of laat je tong strelen in een van bijzondere restaurants, ga een dag mee op avontuur naar een verlaten dorp in de wildernis in Ejheden of ga mee op trektocht met een gids en leer alles over de Sami en hun rendieren. Dat kan in alle jaargetijden. Iets unieks doen, heel verfrissend.
Dalarna, het hele jaar rond
Dalarna is bijzonder in alle seizoenen. Want wat is het mooi als de herfstkleuren zich in de meren weerspiegelen en je kantarellen kunt plukken. Ook in de koudere maanden is het hier goed vertoeven. Bekijk onze tips voor een winterreis in Dalarna.
Reis naar Dalarna
De vakantie in Dalarna werd mogelijk gemaakt dankzij Visit Dalarna en Stena Line. Het is heerlijk om met Stena Line te reizen naar Zweden. De eigen auto kan mee op de boot van Kiel naar Göteborg. Voor kinderen is een overnachting op de boot een super leuk avontuur!
BBI Travel biedt winterreizen met vlucht van Groningen naar Sälen. De vluchten worden uitgevoerd door Transavia. Scandinavian Mountains Airport ligt in het wintersportgebied Sälen en biedt naast skiën ook andere wintersportactiviteiten.
Interesse in andere regio's? Bekijk dan ook aanraders voor de overige bestemmingen in Zweden.