Alentejo in Portugal
Mooiste plekken Portugal - Alentejo (Alem-Tejo of Voorbij de Taag) is de grootste provincie van Portugal en beslaat bijna 1/3 van het land, vanaf de zuidelijke oever van de Taag tot aan de Algarve.
Vakantie in Alentejo
Tijdens een persreis kreeg ik de kans om samen met enkele journalisten de natuur van Alentejo te ontdekken. Gedurende een week reden we langs de mooiste plekjes, stapten we op de fiets bij Évora, deden we een canyoning tocht en mochten we peddelsurfen op een meer. Maar het gebied heeft me vooral aangenaam verrast door haar authenticiteit.
Alentejo is een dunbevolkt gebied; slechts 7% van de Portugese bevolking woont er. De Alentejo heeft wellicht niet het meest spectaculaire landschap van Portugal, de aantrekkelijkheid van de streek zit hem in het authentieke karakter en de wilde uitgestrektheid van het golvende binnenland, met af en toe een lage bergrug en een kloof. De voornaamste toeristische trekker is de Atlantische kust met enorme zandstranden, zandige klifkusten en een woeste branding.
Cultureel gezien is het gebied bezaaid met overblijfsels uit een ver en minder ver verleden: van grote complexe megalieten (groter dan Stonehenge) en Romeinse aquaducten tot prachtige middeleeuwse steden als Évora en Marvão. Het "Portugese Toscane" noemt men de Alentejo. Dat is een beetje overdreven, maar onwaar is het niet. En Lissabon ligt op slechts 1 à 2 uurtjes rijden! Wie de Zuidelijke Alentejo wil bezoeken kan echter net zo makkelijk naar Faro vliegen.
Natuur in de Alentejo
Het klimaat in de Alentejo is mediterraan, met lange, warme zomers en zachte, natte winters. Het landschap wordt bepaald door uitgestrekte olijfgaarden, vaak honderden hectares beslaand, en grote wijncoöperaties met enorme wijnvelden. Daartussen zijn er mooie natuurgebieden, met uitgestrekte eikenbossen en hellingen vol aangeplante eucalyptus, afgewisseld door kilometers woeste weidegrond.
De Alentejo is de grootste kurkproducent en overal zie je de kenmerkende kurkbomen met hun afgeschraapte schors. In juni en juli vindt de oogst hiervan plaats. Ook is dit het leefgebied van o.a. de lynx, de wilde kat en de jakhals. Een opmerkelijke verschijning is de Egyptische mangoest (stokstaartje) die in Zuid-Spanje en Alentejo zijn enige Europese leefgebied heeft.
Mooiste plekken in Alentejo
Wat zijn de mooiste plekjes in de natuur in Alentejo en wat zijn de niet te missen bezienswaardigheden? Veel gebieden hebben de status 'beschermd (cultuur)landschap' gekregen, maar er zijn slechts weinig Nationale Parken. Een overzicht van de mooiste natuurgebieden in Alentejo:
1. Serra d'Ossa
Ten noordoosten van Évora vormt de bergrug Serra d'Ossa de grens met Spanje. Delen van de bergrug zijn geofferd aan mijnbouw, een deel is beplant met eucalyptus voor grootschalige houtwinning. Van het mooiste gedeelte is een Nationaal Park gemaakt. De oorspronkelijke mediterrane vegetatie bestaande uit kurkeikbossen en weidegronden, hellingen met cistus, gaspeldoorn, brem en lavendel wordt hier zo veel mogelijk in stand gehouden. In het park zijn verschillende wandelpaden en mountainbikeroutes uitgezet.
2. Cultureel landschapspark tussen Évora en Montemor-o-Novo
Het gebied tussen Évora en Montemor-o-Novo is een fraai cultuurlandschap vol traditionele landbouw, weidegronden en olijfgaarden, witte dorpen, eeuwenoude herenboerderijen en regelmatig prehistorische monumenten. Dwars door de regio loopt de oude spoordijk van Évora naar Herdade da Sempre Nova waarover nu een fraaie Groene route (ecopista) is aangelegd, een mooie fietstocht. De Água da Prata-wandeling volgt een deel van het Évora-aquaduct. Nabij Évora kan je een wandeltocht maken langs megalieten, neolitische graven en grotten met zeer oude rotsschilderingen. In de omgeving van Évora kan je stand up paddlen op het Barragam dos Minutos.
3. Marvão
In Portalegre ligt een ander natuurgebied tegen de Spaanse grens, het natuurpark van de Serra de S. Mamede, een rotsachtig landschap met ommuurde weilanden. Bekendste bezienswaardigheid hier is het middeleeuwse dorpje Marvão, met haar spectaculaire ligging op een bergrug op ruim 800 meter hoogte. Vanaf de burcht heb je een schitterend vergezicht over de natuur in de Alentejo.
4. Baixo Alentejo
Meer zuidelijk bevindt zich de streek rond Serpa en Moura. Serpa staat bekend om de heerlijke schapenkaas en haar imposante toegangspoort. Bij Moura bevindt zich het grootste stuwmeer van Europa en een indrukwekkende stuwdam, de Barragem do Alqueva. Er zijn nog tal van andere pittoreske dorpjes en mooie steden, maar je kan ook mooie wandelen bij Sines en Mértola of een van de wijnwandelingen maken.
5. Noudar
Vlakbij Barrancos, bij de Spaanse grens, liggen de ruïnes van het indrukwekkende kasteel Noudar, gelegen tussen twee rivieren. Het gebied om het kasteel, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de Romeinse en Moorse periode, is van grote culturele en landschappelijke waarde.
Het heuvelende rivierland is een van de mooiste en oudste montade landschappen, bestaande uit steeneikbossen en woeste weidegronden. Zwarte ooievaars nestelen op de kasteelburcht en in de winter zijn de rivierdalen een rustplaats voor passerende kraanvogels. Vooral in het vroege voorjaar is het een bloemenparadijs. In het park zijn meerdere fiets- en wandelroutes uitgezet.
6. Kust van Alentejo
Veel toeristen kiezen voor de kust van Alentejo, vanwege de mooie natuur, stranden en baaien. Bijvoorbeeld bij het dorpje Porto Covo, met haar idyllische strandjes. Toch is het ook weer verrassend hoe weinig buitenlanders de mooie stranden kennen. Bijvoorbeeld Praia da Ribeira do Cavalo, een van de mooiste stranden van Europa. Op slechts 10 minuten daarvandaan ligt Sesimbra, waar je de beste visrestaurants van Portugal vindt.
Bij Sines, de geboorteplaats van Vasco da Gama, is de lagune van Santo André een bezoek waard. Een van de mooiste badplaatsen is Vila Nova de Milfontes. De plaats Zambujeira do Mar is een trekpleister voor backpackers en surfers. Vanaf het schiereiland Setúbal ten zuiden van Lissabon kan je excursies, zoals dolfijnensafari's, boeken.
7. Natuurpark Zuidwest Alentejo en Costa Vicentina
Parque Natural do Sudoeste Alentejano e Costa Vicentina is een van de best bewaarde delen van de Europese kustlijn en een van de mooiste plekken in Alentejo, met veel bijzondere planten en dieren. Het strekt zich uit vanaf Porto Covo in de Alentejo, tot Cabo de São Vicente, de meest zuidwestelijke kaap in de Algarve.
Het is een sterk eroderende zandige klifkust, waar enorme zandstranden worden afgewisseld met kliffen tot wel 100 meter hoog. De regio heeft tot nu toe nog weinig toeristische ontwikkeling gekend. De hele sfeer wordt gekenmerkt door kleinschaligheid en eenvoud.
Uniek is de overweldigend rijke, zoutminnende flora in het voorjaar. Uniek is ook de kolonie op de klifkust nestelende ooievaars bij Odeceixe. Met enig geluk kan zelfs de visarend worden gespot. In de riviermondingen leven nog otters, de enige in Portugal. Tijdens de vogeltrek kunnen grote aantallen steltlopers en meeuwen worden gespot op de trek van Noordwest-Europa naar Afrika en terug.
Langs de kust is de Fisherman's Trail uitgezet van 150 km lang, startend in Porto Covo en eindigend op Kaap Sao Vicente in de Algarve. Een tweede route die meer door het binnenland gaat doet levendige, historische dorpen aan en wordt daarom the Historical Trail genoemd.
Bijzonder overnachten in Alentejo
Ben jij ook altijd op zoek naar een uniek en origineel adresje? Bekijk dan eens dit pareltje om te logeren in Alentejo!
Fietsen en hiken in de Alentejo
Er zijn leuke plekken om te fietsen en te wandelen in de Alentejo. Cultuur en natuur gaan hierbij hand in hand. Hoewel het binnenland mooie glooiende heuvels, olijf- en wijngaarden biedt, was het nooit de mooiste streek om te wandelen in Portugal. Maar daar is verandering in gekomen met de aanleg van de Rota Vicentina, een lange afstandswandelroute langs de mooie, ongerepte kust en de historische plaatsjes in het binnenland. Een ander pluspunt is de rust die de Alentejo uitstraalt, het is er een stuk minder druk dan in de meer toeristische regio's.
Vogels in Alentejo
De Alentejo is samen met de Algarve een van de beste plekken in Europa om vogels te observeren. Hier komen veel trekvogels langs in hun reis naar het warme zuiden. Ook zijn er tal van bijzondere standvogels. Lees meer over vogels in Alentejo.