Baikalmeer in Rusland
Rusland natuurreis - Siberië is onvoorstelbaar uitgestrekt met meer wildernis dan waar ook. In het zuiden ligt een meer, dat als bijnaam "de Parel van Siberië" heeft en iedereen die er geweest is en het heeft gezien is het daarmee eens. We nemen je mee in een reisverhaal van Blue Elephant, naar het mooiste meer van Rusland: het Baikalmeer!
Natuur Baikalmeer
Het 650 km lange Baikalmeer bevat een vijfde van de zoetwatermassa op aarde (de gletsjers niet meegerekend). Dit heeft zoveel invloed, dat de naaste omgeving een ander klimaat heeft dan de omgeving verder weg. Maar wat is er te zien bij het Baikalmeer en hoe is de natuur? Het Baikalmeer wordt omgeven door een landschap van bossen van lariksen, grove en Siberische dennen, berken, door kleine weides, door talloze rivieren en beken. In het zuiden grenst het aan de Mongoolse steppe. In het oosten stroomt vanuit Mongolië de grote rivier de Selenga in het meer. Al deze natuurgebieden zijn een paradijs voor vogels in Rusland! Een overzicht van mooie gebieden rond het Baikalmeer:
1. Selengadelta
De Selenga rivier heeft een enorme delta gevormd. Dit is een gebied dat qua uiterlijk erg veel lijkt op hoe Nederland er in het verleden uit zou hebben gezien. Als je met een bootje door de geulen en kreken vaart, hoor en zie je voortdurend poelruiters, kraanvogels en visdieven. Regelmatig zie je reuzenstern, watersnip en ook de Swinhoe’s snip. Oosterse bruine kiekendief is algemeen en regelmatig zie je een zeearend.
We vonden een nest met twee grote jongen in een wilg die niet hoger was dan 8 meter. Op moeilijk bereikbare plasjes zijn paartjes zenuwachtige parelduikers met hun jongen. Op slikkige oevers foerageren citroenkwikstaarten en de lucht is vol boerenzwaluwen die hier aan de onderzijde van hun lichaam geheel roestbruin zijn.
Op veel plaatsen in de Selengadelta zijn struiken en kleine bosjes, een paradijs voor vogelsoorten die in Nederland als zeldzaamheden van de vinkenbaan bekend staan, zoals Siberische sprinkhaanzanger, kleine sprinkhaanzanger, bruine boszanger en Pallas’ rietgors. Waar rivierduinen zijn, is de vegetatie weelderig en ondoordringbaar. Hier zie je de langstaartroodmus, azuurmees, maskergors en rosse gors en ook de roodkeelnachtegaal. Zie je hem niet, dan hoor je hem wel zingen. Sommige bossen zijn omgetoverd in enorme kolonies van blauwe reigers.
2. Taiga
In de "eeuwig zingende bossen" van de taiga in Rusland staan lariksen en berken en is het wat moeilijker om vogels te vinden, maar ze zijn er wel. In mei en vooral juni kun je overal de Swinhoe’s boszangers, blauwstaarten horen zingen en ook zien. Andere echte bossoorten zijn de noordse boszanger, bladkoning, Dark-sided Flycatcher, bruine vliegenvanger, kleine vliegenvanger.
Hazelhoen, grijskop-, zwarte en drieteenspecht, notenkraker en roodmus laten zich volop horen. Waar wat meer open en rotsige plekken zijn, kun je de auerhoen vinden en vliegt vaak een boomvalk langs. Deze broeden veel langs de oevers van meren en het Baikalmeer zelf.
3. Het Baikalmeer
Het Baikalmeer zelf lijkt op het eerste gezicht niet erg vogelrijk, behalve de Pacifische gierzwaluwen die overal, maar vooral bij steile rotsen, te zien zijn. Op het meer zijn groepen Mongoolse meeuwen talrijk. Maar vooral langs de oevers van het meer is veel te zien. Op plaatsen waar vlak achter de stenige oever plasjes en meertjes zijn zwemmen middelste zaagbekken en brilduikers met hun jongen.
Oeverlopers zijn er vaste bewoners. Een soort die je veel ziet is de casarca, een echte Siberische broedvogel. Kom je te dicht bij het nest, dan word je getrakteerd op een luchtaanval van het mannetje. Andere vogels bij het Baikalmeer zijn grote zee-eend, vlekbekeend, grote zaagbek. Slechtvalken zie je veel. Ze broeden op de steile rotswanden en jagen vaak in de oeverzone.
4. Mongoolse steppe
Naast bossen, meren en moerassen is er in de natuur rond het Baikalmeer ook steppe, waar vee gehouden wordt, veel koeien maar ook schapen. De steppe is grazig, maar grote delen zijn begroeid met artemisia. De zaden van deze planten helpen talloze overwinterende zaadeters, zoals bijvoorbeeld ijsgorzen de winter door. De steppe is in de zomer zeer vogelrijk.
Hier is de wilgengors de dominante soort en zie je overal bruine klauwieren en soms isabelklauwier. Alomtegenwoordige soorten zijn de witkopgors, Siberischeboompieper, Daurische roodstaart, roodmus, strandleeuwerik, isabeltapuit, hop, Oosterse tortelduif, klipduif, zwarte wouw, slechtvalk, bastaardarend, upland buzzard, kleine torenvalk en steenarend. Met een beetje zoeken vind je hier ook jufferkranen, met veel geluk keizerarend, Amoervalk en sakervalk.