Met de tuktuk door India
De Himalaya, het dak van de wereld! Besneeuwde bergtoppen in een geheel eigen cultuur. Toen een vriend voorstelde om dat per tuktuk met eigen ogen te gaan ontdekken, wist ik gelijk dat dit een bijzonder avontuur ging worden. Ons plan: een rit vanuit Leh, Noord-India, naar Jaisalmer, West-India.
In twaalf dagen tijd, zo’n 2.400 kilometer afleggen, met meerdere passen van boven de 5.000 meter, en dat alles in een opgevoerde grasmaaier. Gelukkig hebben we nóg een vriend zo gek gekregen, dus konden we het avontuur met zijn drieën aangaan.
Een goede voorbereiding is het halve werk
Voor de zekerheid breiden we onze standaard EHBO kit uit met wat hoogtepillen, een isothermisch deken en diarreeremmers, het blijft tenslotte India. Verder hebben we een klein tweepersoonstentje en hebben we ieder een slaapzak mee. Mochten we aan het eind van de dag de bewoonde wereld niet meer kunnen bereiken, dan kunnen er altijd nog twee in de tent en één in de tuktuk de nacht doorbrengen.
Voordat we aan de Rickshaw Run beginnen, krijgen we nog even uitleg over hoe we een tuktuk moeten besturen. Het werkt ongeveer hetzelfde als bij een motor. Met je linkerhand kun je de koppeling inknijpen en schakelen, met je rechterhand geef je gas en met je rechtervoet kun je remmen. Ook krijgen we een korte instructie over olie bijvullen, luchtfilters schoonmaken en bougies vervangen. Het is nog maar de vraag of dit ons gaat helpen.
Als op een hobbelige, onverharde weg een schokdemper het begeeft of de aandrijfas doormidden breekt, heb je hier natuurlijk helemaal niets aan, maar toch verschijnen we aan de start met het idee dat we iets van onze tuktuk afweten.
De start!
Vroeg in de ochtend staan er 23 ronkende kleurrijke tuktuks klaar in Leh. Leh is de hoofdstad van het gelijknamige district en samen met het district Kargil vormt het de regio Ladakh. Daarnaast vormt het de startlijn voor ons avontuur. De finishlijn ligt op minimaal 1.500 km rijden, met de nadruk op ‘minimaal’.
Waar een start richting het zuiden of het westen de twee logische opties leken, starten teams in alle windrichtingen. Iedereen heeft twaalf dagen om in Jaisalmer aan te komen en sommige teams hebben wel heel veel vertrouwen dat ze de eindstreep gaan halen.
Zo starten er teams in noordelijke richting, en na het horen van de verhalen kan ik niet ontkennen dat een rit naar de Nubravallei mij ook wel fantastisch had geleken. Deze afgelegen vallei bevat sommige van de hoogste pieken van India. Hoewel je in het hart van de Himalaya zit, rijdt de lokale bevolking hier op kamelen, een bizar gezicht! Het schijnt overigens een schitterend gebied te zijn om te hiken in Ladakh.
De Leh-Manali highway
Wij zijn na de start in zuidelijke richting vertrokken. Wij beginnen op de Leh-Manali highway, een 428 km lange weg die tot de avontuurlijkste wegen van India behoort. De weg ligt op een gemiddelde hoogte van 4.000 meter en bevat meerdere passen boven de 5.200 meter. De hoogste pas is de Taglang La, en op een indrukwekkende hoogte van 5.328 meter is het uitzicht fantastisch!
Veel toeristen rijden deze route op een motor of met een 4x4 terreinwagen, onnodig veel comfort als je het ons vraagt. Maar wanneer het begint te regenen en te waaien, of wanneer het water over de weg heen stroomt snap ik de keuze wel. In een 4x4 hoef je waarschijnlijk net wat minder vaak uit je voertuig te springen om hem een stukje de berg op te duwen.
Wie aan deze route begint, moet weten dat er 350 kilometer lang geen tankstation te vinden is. Wij hadden drie extra jerrycans van 10 liter nodig om het stuk te overbruggen. Aan de weg zelf wordt hard gewerkt, maar een groot deel is nog steeds onverhard. Ondertussen is hij continu onderhevig aan steenslag en modderstromen, waardoor ook recent geasfalteerde delen in slechte staat verkeren.
Toch rijdt het heerlijk! Tussen de hoge bergen duikt met regelmaat een klooster of een groot gouden Boeddhabeeld op. Het is duidelijk dat Ladakh primair boeddhistisch is. Veel van de kloosters worden nog bewoond door monniken. In hun lange donkerrode gewaden zijn ze vaak druk aan het lezen of mediteren. Met een beetje geluk vind je jezelf op één van de vele boeddhistische festivals of feestdagen, vooral richting het einde van de zomer is er meerdere malen per week wel reden voor feest.
Een langlopende burenruzie
De regio Ladakh is op papier misschien niet de ideale vakantiebestemming. Het reisadvies van de Nederlandse overheid voor Ladakh is grotendeels rood. Dat komt doordat India en Pakistan het al decennialang niet eens zijn over waar de landsgrens getrokken moet worden.
Sinds de opdeling van Brits-Indië in 1947, claimen beide landen het westelijke deel van Ladakh en de Jammu en Kasjmir regio. India heeft daarom tienduizenden militairen gestationeerd in het gebied. Rijdend over de wegen van Ladakh kunnen we niet om het machtsvertoon heen. Tanks, straaljagers en gevechtshelikopters staan tentoongesteld langs de kant van de weg. Hoewel het laatste grote gewapende conflict alweer 25 jaar geleden is, rijden colonnes met viertonners nog elke dag af en aan door de bergen.
Toch geeft al deze militaire aanwezigheid eerder een gevoel van veiligheid dan van onveiligheid. Als er midden in de bergen iets met de tuktuk gebeurt, dan is er een goede kans dat er nog wel een legertruck langs komt rijden. Redenen genoeg om deze mannen te vriend te houden.
Gastvrijheid bij de homestays in Ladakh
In de loop van de middag bepalen we hoe ver we die dag nog willen rijden en waar we willen overnachten. Midden in de bergen zijn de mogelijkheden soms beperkt. We zijn dan ook elke keer blij als we een dorpje hebben bereikt voordat de duisternis zijn intrede doet.
In elk bergdorpje zijn er zogeheten homestays. Locals die een kamer in hun huis beschikbaar stellen voor toeristen. Voor gemiddeld 7 euro per persoon heb je een diner, een bed en een ontbijt. Voor wie geluk heeft, staat er zelfs ’s ochtends een warme douche klaar.
We zullen nooit onopgemerkt kunnen vertrekken. Het is ook wel een gek gezicht, drie Gora’s (witte mannen) in een oranje tuktuk, midden in de Himalaya. Het roept heel veel vragen op bij de lokale bevolking. Wie een woordje Engels spreekt, komt een praatje maken. Vaak wordt dit gevolgd door een verzoek of wij met ze op de foto willen, dan zijn wij natuurlijk de beroerdste niet.
Ook op de weg verwondert menig medeweggebruiker zich over ons vervoersmiddel. Het komt dan goed uit dat de tuktuk open zijkanten heeft, wat zorgt voor veel interactie met medeweggebruikers en mensen langs de weg. Met totale verbazing, verwondering of onbegrip worden we gefilmd, toegejuicht of gemaand om te stoppen, zodat er samen een fotootje gemaakt kon worden. Dat was de eerste paar keer geen enkel probleem, maar al snel begon dit een tijdrovende klus te worden. Dus kozen we in plaats daarvan lief terug te zwaaien.
De jungle in de Himalaya
Via de More vlakte, het Tso Kar meer en de Gata loops zijn we inmiddels aardig gewend aan de rotsachtige en levenloze Himalaya landschappen. We kijken dan ook onze ogen uit als we op het laatste stuk richting Keylong opeens tussen de bomen en de aardappelvelden door rijden, zo groen hebben we India nog niet gezien.
Watervallen die om ons heen de berg af komen storten worden door de lokale boeren tactisch gebruikt om de akkers van water te voorzien. Appelbomen hangen rammetje vol met appels en in de dorpjes worden de verse groenten op de markt verkocht. Het leeft hier en dat vormt toch wel een groot contrast met afgelopen dagen.
Shimla
Via de indrukwekkende Rohtang pas en het bruisende Manali rijden we door naar Shimla, een stad bovenop een beboste berg. Het is een surrealistisch beeld en voor ons als Hollanders onbegrijpelijk dat er zo’n grote stad is gebouwd op zo’n steile piek.
De apen zitten hier langs de weg, waarschijnlijk om iets te eten te scoren bij het langsrijdende verkeer. Ook onder de Indiërs is dit een populaire toeristische bestemming. Velen trekken hier in de zomer naar de bergen om de hitte van de stad te ontvluchten. Iets waar wij net naar onderweg zijn.
Punjab, typisch India
Wie aan India denkt, denkt onbewust waarschijnlijk aan Punjab. Mannen met een tulband, feestelijke muziek en grote tempels. Het is allemaal typisch Punjab. Om dit te ervaren reizen wij helemaal door naar het noordwesten van India, naar Amritsar. Het absolute highlight van de stad is de gouden tempel. Het merendeel van de Sikhs woont in Punjab en deze tempel is hun belangrijkste heiligdom. Elke dag komen er duizenden Sikhs naar de tempel om hun god te aanbidden. Wij hadden ons maar matig ingelezen en bezochten ‘s avonds de tempel zonder hoge verwachtingen.
Nadat we door de grote poort naar binnen lopen, worden we compleet verrast. Er staat een gebouw voor ons en het is absoluut met niets te vergelijken. Volledig met goud bedekt schittert het in het licht van de vele spotlights.
Vanaf Amritsar is het nog maar een klein stukje naar de grens met Pakistan. Hoewel deze landen dus geen goede vrienden zijn, voeren ze hier elke middag om vijf uur gezamenlijk een ceremonie uit waarbij ze de grens sluiten voor de nacht. Met een sarcastisch gebroederlijke handdruk nemen beide partijen afscheid van elkaar, waarna onder aanmoediging van een stadion vol trotse Indiërs hier door middel van een indrukwekkende en enigszins intimiderende show de vlaggen worden gestreken.
Toeren door de woestijn van Rajasthan
Met nog maar een paar dagen tot aan het feest op de finish, moeten we door naar het zuiden. Geen draaiende bergweggetjes meer, maar lange, rechte stukken door het droge, doch relatief groene Rajasthan. Op het eerste oog een saaie rit, maar al snel zagen we mogelijkheden tot vermaak opdeze woestijnvlaktes. Op basis van satellietbeelden werd een geschikte locatie gekozen en binnen no-time hadden de andere 22 teams een uitnodiging binnen voor “The Race within The Run”. De boodschap: kom morgen om vier uur tegen ons racen en strijd voor de titel van beste tuktuk racervan 2024.
Bij de drag race was de spanning al om te snijden, maar pas bij de GP van Rajasthan (een rondje om het met pionnetjes gemarkeerde parcours) begon het echte vermaak. Na veel oefening in de bergen wisten we precies hoe hard we door de bochten konden met een teamgenoot hangend uit onze driewieler om te voorkomen dat we uit de bocht zouden vliegen.
Na en een paar zenuwslopende momenten van onverantwoorde inhaalacties en stofwolken viel de vlag en mochten wij op de hoogste trede van het podium gaan staan. Met een biertje in de hand bij zonsondergang voelde niemand zich meer een verliezer.
Verkeer in India
Inmiddels weten we aardig onze weg te vinden in het verkeer. Een aantal zaken gaan in India namelijk nogal anders dan wij in Nederland gewend zijn. Wie naar India afreist zal het niet mogen verbazen dat er links gereden wordt. Hoewel dit nog wel snel went, zijn er een aantal verkeersstandaarden waar wij langer aan moesten wennen. In een tuktuk sta je onderaan de voedselketen. Wil een tegemoetkomende vrachtwagen een andere vrachtwagen inhalen over jouw rijbaan, dan is dat jouw probleem en kun je maar beter uitwijken.
Ook op een weg met gescheiden rijbanen wordt er regelmatig tegen de richting in gereden. Een goeie toeter is essentieel om tegemoetkomend verkeer op jouw rijbaan te laten weten dat je er ook nog bent. Wij zijn dan ook erg tevreden met de twee extra luide toeters die we voor de start van de race op onze tuktuk hebben gemonteerd. Zowel in de bergen als in de stad kwamen die vaak van pas. De tuktuk heeft ook zeker zijn voordelen op de weg. Vrachtwagens met pech die de een groot deel van de weg blokkeren zijn geen enkel probleem voor ons smalle boodschappenkarretje.
De Finish!
Na zo’n 2.400 km te hebben afgelegd, rijden we in Jaisalmer voldaan de finish lijn over. We bedanken The Adventurists voor het organiseren van dit grote avontuur.
Hoewel we maar een hoekje van India gezien hebben, heeft het ons overladen met indrukken. Een diverser land dan India bestaat niet. Van de pure chaos in de met smog gevulde steden tot aan de ongekende sereniteit in de bergdorpjes, waar de tijd al decennia lang stil lijkt te hebben gestaan.
Van witte stranden tot het besneeuwde hooggebergte en van groene jungles tot aan gortdroge woestijnen, het is allemaal te vinden in deze republiek. Ik zou het niet beter kunnen samenvatten dan met de woorden van Ruben, één van de reisgenoten in de tuktuk:
"Het hart van India lijkt wel sneller, harder en heter te kloppen dan dat van ieder ander land. Dat proef je in het eten, dat altijd vers en met liefde gemaakt lijkt te zijn, en dat hoor je in het oorverdovende geluid van het verkeer. Je ziet het in de felle kleuren van sari's en tulbanden en voelt het in de energie waarmee gedanst wordt bij straatfeesten. De motivatie waarmee je wordt afgezet en opgelicht, maar ook verwelkomd en geholpen.
Het ruikt naar kurkuma, zweet, koeienpoep en chai. Geschreeuw, getoeter en geduw, gelach, geknuffel en gezang. Het is mooi en lelijk, vies en lekker. Angstaanjagend van een afstand en eigenlijk ook als je er middenin zit. Het is zo anders dan alles wat je ooit hebt meegemaakt."
Racen voor het goede doel
Het is een eind reizen naar India en onze tuktuk rijdt helaas ook nog niet op zonne-energie. Waar zijn de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering beter te zien dan in India? Reden genoeg voor ons om iets terug te doen voor de natuur. Met onze race proberen we geld in te zamelen voor het goede doel: Cool Earth. Naturescanner begreep dat wel en was trotse hoofdsponsor van onze tuktuk! Wil je zelf wat bijdragen aan het behoud van regenwoud, dat kan hier.
Het was met pijn in het hart dat we afscheid namen van onze tuktuk.