Vogels in Nederland
De Spaanse Extremadura, de Poolse Biebrza moerassen en de Roemeense Donaudelta zijn bekende vogelrijke gebieden in Europa. Maar je hoeft niet ver te reizen om vogels te zien. We leven in een waterrijk land en dus vind je hier in de natuur ook veel goede plekken om vogels in Nederland te observeren. Neem bijvoorbeeld Texel en Zeeland, maar ook de Oostvaardersplassen of Tiengemeten. Op deze pagina geven wij tips voor leuke excursies en een overzicht van de beste plekken in Nederland om vogels te spotten.
Top 10 vogels in Nederland
De top 10 meest voorkomende vogels in Nederland zijn de merel, de huismus, de spreeuw, de vink, de tjiftjaf, de koolmees, de winterkoning, de fitis, de houtduif en de wilde eend. Maar het zijn uiteraard de meer zeldzame vogels die interessant zijn om te zien.
Een overzicht van ruim 280 vogels in Nederland (met informatie per vogelsoort) vind je op Vogelvisie, met een selectie van zeldzame en (vrij) algemeen voorkomende soorten. Geef je de voorkeur aan een tastbaar overzicht, kijk dan in onze shop naar natuurgidsen Nederland of op De Zwerver voor herkenningskaarten en vogelgidsen van Nederland.
Beste plekken om vogels in Nederland te zien
Wat zijn goede plekken om vogels te observeren in Nederland? Waar kan je goed ijsvogels of zeearenden zien en waar komt de lepelaar voor? Enkele leuke tips voor Nederlandse vogelgebieden:
1. Blauwe Kamer in Wageningen
Tussen Rhenen en Wageningen ligt een prachtig stukje natuur, de Blauwe Kamer. Het reservaat bevindt zich aan de noordelijke kant van de Nederrijn en is te bereiken via de Grebbedijk. Het loopt bij de minste waterverhoging in de rivier al snel onder water. Deze overstromingen, in combinatie met de grote grazers (Konikspaarden en Gallowayrunderen) die hier ingezet werden, zorgt voor een gevarieerde natuur. Sinds begin deze eeuw is het gebied, via de Grebbeberg, ook verbonden met de Utrechtse Heuvelrug en andere natuurgebieden.
De Blauwe Kamer heeft een grote biodiversiteit: onder meer konijnen, hazen, bevers, vossen en muskusratten komen er voor. Vanaf de vogelobservatiehut kan je de diverse vogelsoorten observeren. Er zijn ca. 70 broedvogels in het natuurgebied, waaronder aalscholvers en lepelaars! In de winter kunnen klapekster en visarend (vooral in april en september) hier met regelmaat getwitcht worden.
2. Oostvaardersplassen
Tussen Almere en Lelystad ligt een van de bekendste ongerepte natuurgebieden van Nederland, de Oostvaardersplassen. De wetlands zijn wettelijk beschermd en bijna 60 km² groot. Er grazen edelherten, konikpaarden en heckrunderen. Maar de Oostvaardersplassen zijn ook beroemd door de vele vogelsoorten die er te bewonderen zijn. In het moerasgebied komen vogels voor, die zeldzaam zijn in Nederland en Europa.
Soorten zoals blauwborst, baardman, snor, roerdomp, lepelaar en het icoon van de Oostvaardersplassen, de indrukwekkende zeearend. Ieder jaargetijde heeft zijn eigen charmes in dit gebied. In de lente en het najaar is er natuurlijk de vogeltrek, in oktober de bronstijd van de edelherten. In de winter zijn er meer roofvogels te zien en grote groepen eenden en ganzen.
3. Texel
Ons eigen Texel behoort tot een van de vogelrijkste gebieden in Europa! Texel is het grootste waddeneiland van Nederland, en het is zeker het meest vogelrijke. Jaarlijks worden er op Texel ongeveer 270 vogelsoorten gezien, waarvan er circa 80 tot broeden komen. Texel is ook bekend vanwege zijn broedende lepelaars; een kolonie met honderden broedparen.
Het eiland is gemakkelijk bereikbaar, de boottocht duurt niet langer dan een kwartiertje en meteen na aankomst is meteen goed vogelen. Genoeg redenen voor SNP Natuurreizen om er een vogelreis te organiseren. Verblijf drie dagen in het prima en bij vogelaars geliefde Hotel Prins Hendrik, dat pal achter de Waddendijk ligt.
Vogelreis Texel
Op deze korte vogelreis bezoek je alle belangrijke vogelplekken op het eiland. Ga vogels observeren in de Mokbaai, fietsen langs de wadkant en wandelen in de Slufter. Een enkele keer maakt men gebruik van de bus om de langere afstanden te overbruggen.
De vogels, de getijdenwerking en het weer bepalen het tempo en de uiteindelijke route. De reis begint en eindigt in de haven waar de boot aankomt op Texel, zo kun je naar wens op eigen gelegenheid wat langer op het eiland blijven en je favoriete vogelplek nogmaals bezoeken! De voorjaarsreis is gepland in de periode dat het broedseizoen volop gaande is en de meeste zomergasten terug zijn. Tijdens de najaarsreis zijn de meeste zomergasten nog niet vertrokken en arriveren de eerste wintergasten, met enig geluk hebben sommige wintergasten nog hun zomerkleed. De najaarstrek is dan ook net op gang gekomen.
4. Marker Wadden
Persoonlijke favoriet. De kunstmatig aangelegde eilanden in het Markermeer zijn aangelegd voor natuurherstel en met succes. De eilanden zijn een trekpleister voor talrijke trekvogels en steeds meer soorten weten de beschutte poeltjes en grassen te vinden om te broeden. Lees meer over vogels in de Marker Wadden.
Eenden, kluten, meeuwen, lepelaars, baardmannetjes, de blauwborst, je kunt ze allemaal zien op de eilanden. Met veel geluk zie je hier zelfs flamingo's.
5. Schiermonnikoog
En Texel is uiteraard niet het enige eiland waar je goed vogels kunt zien in Nederland. Schiermonnikoog is een natuurparadijsje, met weinig toeristen en veel ongerepte natuur. Aan de overzijde van het Wad ligt Lauwersoog, waarvandaan tal van activiteiten en excursies georganiseerd worden.
6. Lauwersmeer
Wat een vogelparadijs is dit! Het uitgestrekte open landschap ligt op een van de belangrijkste trekroutes ter wereld, van Scandinavië naar Afrika. Het hele jaar door vliegen trekvogels af en aan. Honderden soorten broeden tussen de rietmoerassen en eilandjes.
Langs het meer zijn een tiental vogelkijkpunten uitgezet en een handig kaartje dat overal te verkrijgen is zie je welke soorten je waar kunt zien en op welk moment. Talrijke ganzen, eenden en rietvogels, met als bonus de zeearend. Lees meer over het Lauwersmeer.
7. De Brabantse Biesbosch
Een van de populairste vogelgebieden in Nederland is de Biesbosch, rijk aan waterwegen en rietmoerassen. Vogelaars komen hier voor roerdomp, ijsvogel, wielewaal, blauwborst en de imposante vis- en zeearend.
In elk seizoen is het een feest. In de wintermaanden heb je kans op grote zilverreigers, baltsende bosuilen, duikeenden en zeearenden. In de lente hoor je overal vogels zingen en is het broedseizoen gaande. Steltlopers rusten uit tijdens hun trek en spechten roffelen in de bomen. In de zomermaanden wemelt het in de Biesbosch van de viseters, zijn er grote groepen lepelaars en zilverreigers en heb je kans op visarenden. In het najaar vindt de uittocht van zomervogels plaats en komen de wintervogels aan.
Bekijk meer bijzondere overnachtingen in de Biesbosch.
Je kunt het park wandelend of per kano verkennen. Vanaf het water zie en hoor je zangvogels en andere soorten tussen het riet. Misschien zie je ook wel bevers!
8. Westhoek
Aan de noordkust van Friesland bij de Waddenzee ligt het plaatsje Westhoek. In september bivakkeren hier ieder jaar ca. 4.000 wulpen en duizenden kluten en kleine steltlopers (bontbekplevieren en bonte strandlopers). Het biedt ieder jaar weer een overweldigende aanblik.
9. De Regge
Een van mijn favoriete plekjes om ijsvogels te zien is de Regge. De kans om de mooie blauw-oranje visliefhebber te zien is hier erg groot. Maar ook andere watervogels laten zich graag zien. Zilverreiger, zwanen enz.
10. Het Reestdal
De Reest vormt voor een groot deel de grens tussen de provincies Overijssel en Drenthe. Hier rijd je door een prachtig Oudhollands landschap, met uitgestrekte akkers en statige boerderijen. De Reest meandert door het gebied en vormt de levensader voor tal van wilde dieren die hier voorkomen. In de regio komen zeer veel ooievaars voor. Boven op de schoorstenen van de rieten daken bewaken ze hun enorme nesten. Maar je ziet ze ook sierlijk lopen op de groene weilanden. Meer weten over deze imposante vogels? Lees dan onze pagina over ooievaars spotten.
11. Fochteloërveen
Kraanvogels zien in eigen land? Ga dan op bezoek in natuurgebied Fochteloërveen, op de grens van Drenthe en Friesland. Dit is een van de weinige plekken in het land waar kraanvogels broeden. Vanaf uitkijktoren De Zeven kijk je uit over het veengebied en misschien vang je een glimps op van de prachtige vogels!
Ook in andere natuurgebieden heb je kans de dieren te zien. Maar alleen in het voor- en najaar wanneer ze op hun trektocht zijn van Spanje en Noord-Afrika naar Scandinavië en andersom. Onder meer in het Dwingelderveld in Drenthe, de Groote Peel op de grens van Noord-Brabant en Limburg en het Leersumse Veld in Utrecht.
> Lees meer over de kraanvogel en waar je hem kan spotten in Europa.
12. Pier van IJmuiden
Wie echt unieke vogels wil waarnemen en er wel wat voor over heeft om ze te zien, die kunnen we de Zuidpier van IJmuiden aanraden. Wanneer je hier komt net na een zware najaarsstorm heb je namelijk kans om zeevogels te spotten die zelden in Nederland te zien zijn. Denk dan aan zeekoeten, alken, zee-eenden zoals de eider en Jan-van-Genten.
Met geluk en geduld kom je wellicht met hele bijzondere waarnemingen thuis! Ben je op zoek naar een leuke slaapplek in de buurt? Kijk dan eens naar dit Tiny House Resort in IJmuiden:
13. De Zuid-Hollandse en Zeeuwse Delta
De eilanden Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland zijn een walhalla voor vogelliefhebbers. Rondom het Haringvliet, de Bouwersdam en de Oosterscheldekering zijn vele soorten te spotten. Naturescanner Wil tipt de beste gebieden voor het spotten van vogels in de Delta.
Hij bezocht ook PiXlife Nature Xperience op de Brouwersdam, de nieuwste sensatie voor vogelaars en natuurliefhebbers.
Haringvliet
Bij deze zeearm in Zuid-Holland is het jaarrond leuk vogels kijken. Twee plekjes willen we je in het bijzonder tippen.
- Ten eerste Vogelobservatorium Tij. Dit is niet alleen een geweldige plek om vogels te spotten, maar het gebouw zelf is ook al een bezoekje waard. De observatiehut heeft de vorm van een enorm sternenei. Prachtige architectuur! Je spot vanuit het ei met een Swarovski telescoop onder andere de visdief, grote stern, lepelaar, zilverreiger en ijsvogel.
- Een tweede aanrader in het Haringvliet is natuureiland Tiengemeten. Pak het pontje en je staat in een natuurparadijs vol met gekwetter en gekwaak. De meest opvallende vogelsoort is hier de enorme zeearend. Met geluk zie je er eentje over het eiland zweven. Verder zie je er wellicht de steltkluut, koekoek, lepelaar, roerdomp, grutto, kemphaan en in het najaar enorme groepen met eenden en ganzen.
14. Vogels in de Achterhoek
Wist je dat de Achterhoek een uitstekende vogelbestemming is? Wij gingen zelf op excursie in Winterswijk, waar we ruim vijftig verschillende vogelsoorten op een dag spotten. Van de imposante oehoe en kraanvogel tot de kleinste bewoners van het bos zoals de goudhaan. Door de mix aan landschappen en natuurgebieden (moeras, veen, kalksteengroeve en bos) komen er legio vogels voor! Lees alles over de natuur en vogels bij Winterswijk.
15. Nationaal Park Hollandse Duinen
Het vrij nieuwe nationaal park bij Den Haag biedt een zeer afwisselend landschap en grote verscheidenheid aan vogelsoorten. In het Meijendel duingebied werden meer dan 300 vogelsoorten geregistreerd. In de zomer zie je hier grasmus, fitis, nachtegaal en gekraagde roodstaart, in de winter zijn er veel kramsvogels en koperwieken.
16. Veluwe
Onze thuisbasis de Veluwe mag uiteraard niet ontbreken in het lijstje van beste vogelgebieden. In de uitgestrekte bossen leven zwarte specht, bonte specht, buizerd, vink, boomklever, appelvink, goudhaantje, roodborstje en tal van andere soorten. In het Nationaal Park Hoge Veluwe komen al deze soorten voor, maar ook in de omliggende bossen waar je niet voor hoeft te betalen.
17. West-Zeeuws-Vlaanderen
In het onderste gedeelte van Zeeland zijn ook interessante gebieden te vinden voor de vogelliefhebber, zoals het gloednieuwe zilte natuurgebied Waterdunen, de Verdronken Zwarte Polder, het Groote Gat en de Blikken. Reporters Manou en Janneke bezochten de regio en tippen de mooiste natuurgebieden in West-Zeeuws-Vlaanderen.
18. De Reeuwijkse Plassen
In het natuurgebied de Reeuwijkse Plassen, tussen Gouda en Bodegraven, vind je veel weidevogels en watervogels. In de zomer zie je de grutto, die hier komt broeden. In de winter zijn de plassen een rustplaats voor ganzen, eenden en smienten. In het gebied zijn een paar vogelkijkschermen en ook tijdens je wandel- of fietstocht kun je diverse soorten vogels spotten.
